Türkiye, otomobil vergileri açısından dünyanın en yüksek oranlarına sahip ülkelerden bir tanesi ve bu durum bir de alım gücünün az olmasıyla birleşince sıfır km otomobil almak artık gerçekten de oldukça zor bir noktaya geldi diyebiliriz. Öyle ki, geçtiğimiz yıl bu zamanlar yürürlüğe giren değer bazlı ÖTV sistemi ve artan vergilerin üstüne bir de %18 KDV binmesiyle 0 km otomobil satışlarında bir miktar düşüş meydana geldi.
Diğer taraftan sosyal medya hesaplarımızda yapılan yorum ve tartışmalardan gördüğümüz kadarıyla, birçok takipçimiz devletin otomobillerden bu kadar kazancı varken, bu yönde bir üretim yapmayı istemeyeceğini ifade ediyor. Yerli otomobil konusundaki gelişmeler varsa bile alabildiğimiz bilgiler oldukça sınırlı ve biz de merakla bekliyoruz. Ancak söylendiği gibi, vergilerin bu kadar yüksek olduğu bir ortamda üretmekten çok hazır satışa konmak, bir şekilde daha cazip görünüyor.
Ayrıca yakın zaman önce yaptığımız bir yayında VW Grubu’nun ürettiği VW otomobillerden 1 adet başına ancak 300Euro gelir elde ediyor oluşu çok dikkat çekmişti ve bu konuda devletin gelirlerinin misli misli daha fazla olduğu açık bir şekilde belli oluyordu. İşte biz de bu doğrultuda, devletin otomobillerden ÖTV kaynaklı olarak ne kadar kazanç sağladığını ÖTV oranı bazında analiz etmeye çalışacağız.
İlk olarak değer bazlı ÖTV sistemi oranlarına bir bakalım;
Otomobil ÖTV oranları |
%45 ÖTV – Dacia Sandero (1.6lt ve altı, 40.000TL altı ÖTV dilimi)
Türkiye pazarında halen satılmakta olan en ucuz otomobil şu an için Dacia Sandero Ambiance 1.0 Sce-75ps modeli gibi görünüyor. Bu modelin fiyatı ise 46.350TL olarak açıklanıyor ve fiyatını ayıklayarak ne tip ve ne kadar vergi verildiğini görebiliriz. (Trafik tescil ve ruhsat işlemleri hizmet bedeli olarak tahsil edilen ve markaya göre 150TL-300TL arası talep edilen işlem takibi bedeli de kafa karışıklığına neden olmaması için fiyatların içine yansıtılmıştır, işlemleri kendim yapacağım deyip bu bedeli ödemeyebilirsiniz, tüm ÖTV oranlarında aynı yol izlenmiştir)
- Anahtar teslim fiyatı: 46,350TL
- 6 aylık Motorlu taşıtlar vergisi (MTV) bedeli: 323TL
- Trafik Tescil ve ruhsat işlemleri resmi bedeli: 152.90TL
- Özel tüketim vergisi (ÖTV) – %45: 12,065.08TL
- Katma değer vergisi (KDV) – %18: 6997.74TL
- Toplam vergiler ve masraflar toplamı: 19,538.72TL
- Aracın ham fiyatı: 26,811.28TL
- Vergi ve masrafların aracın ham bedeline oranı: %73
- Vergi ve masrafların aracın anahtar teslimi bedeline oranı: %42,15 (Aracın %42.15’i, yani 5’te 2’nin üzerinde)
%50 ÖTV – Fiat Egea (1.6lt ve altı, 40,000TL-70,000TL arası ÖTV dilimi)
Bu vergi diliminde 9 ayda yaklaşık 30.000adet satış yaparak Türkiye’nin en çok satan otomobili olan Fiat Egea’ya bir göz atalım. Fiat Egea’nın en çok tercih edilen modeli ise 1.3lt turbo-dizel motora ve Easy donanıma sahip olan versiyonu. Bu satış adetlerinde kiralama şirketlerinin de büyük payı var diye düşünüyoruz.
- Anahtar teslim fiyatı: 75,900TL
- 6 aylık Motorlu taşıtlar vergisi (MTV) bedeli: 323TL
- Trafik Tescil ve ruhsat işlemleri resmi bedeli: 152.90TL
- Özel tüketim vergisi (ÖTV) – %50: 21,306TL
- Katma değer vergisi (KDV) – %18: 11,505TL
- Toplam vergiler ve masraflar toplamı: 32,811TL
- Aracın ham fiyatı: 42,612TL
- Vergi ve masrafların aracın ham bedeline oranı: %77
- Vergi ve masrafların aracın anahtar teslimi bedeline oranı: %43.23 (Aracın %43.23’ü vergi, yani 5’te 2’nin üzerinde)
%60 ÖTV – VW Passat (1.6lt ve altı, 70.000TL üstü ÖTV dilimi)
Bu dilim için en güzel aday şüphesiz VW Passat ve D Segmentinin en fazla satış yapan aracı olmasıyla öne çıkıyor. VW Passat modelleri içinde ise en fazla satışı yapan versiyon ise 1.6lt turbo-dizel, DSG otomatik – Comfortline versiyonu olmasıyla öne çıkıyor.
- Anahtar teslim fiyatı: 170,400TL
- 6 aylık Motorlu taşıtlar vergisi (MTV) bedeli: 517,50TL
- Trafik Tescil ve ruhsat işlemleri resmi bedeli: 152.90TL
- Özel tüketim vergisi (ÖTV) – %50: 53,850TL
- Katma değer vergisi (KDV) – %18: 25,848TL
- Toplam vergiler ve masraflar toplamı: 79,698TL
- Aracın ham fiyatı: 89,751TL
- Vergi ve masrafların aracın ham bedeline oranı: %88,8
- Vergi ve masrafların aracın anahtar teslimi bedeline oranı: %46.77 (Aracın %46.77’si, yani yarısına yakını vergi)
%100 ÖTV – BMW 318d (1.8lt – 2.0lt arası, 100,000TL altı ÖTV dilimi)
Bu dilimde BMW’nin Almanya’dan özel indirimle getirdiği 2.0lt motora sahip 3.18d modeli güzel bir örnek. Öyle ki, BMW’nin ürün gamında 2.0lt motora sahip olup da %100 ÖTV oranına sahip olan bir başka bir model bulunmuyor.
- Anahtar teslim fiyatı: 218,800TL
- 6 aylık Motorlu taşıtlar vergisi (MTV) bedeli: 1439,50TL
- Trafik Tescil ve ruhsat işlemleri resmi bedeli: 152.90TL
- Özel tüketim vergisi (ÖTV) – %100: 92,037TL
- Katma değer vergisi (KDV) – %18: 33,133TL
- Toplam vergiler ve masraflar toplamı: 126,762TL
- Aracın ham fiyatı: 92,037TL
- Vergi ve masrafların aracın ham bedeline oranı: %137,7
- Vergi ve masrafların aracın anahtar teslimi bedeline oranı: % 58 (Aracın %58’i, yani yarısından çoğu vergi)
%110 ÖTV – Audi A4 (1.8lt – 2.0lt arası, 100,000TL üstü ÖTV dilimi)
Bu vergi dilimi oldukça ilginç ve satışta olan 2.0lr premium araçların büyük bir çoğunluğu alt değer olan 100.000TL ham fiyatı fazlasıyla geçiyor. bir üst başlıkta BMW’yi işlediğimizi için bu sefer Audi’nin en ucuz 2.0lt motorlu aracı olan A4 2.0TFSi modelini inceleyelim.
- Anahtar teslim fiyatı: 326,653TL
- 6 aylık Motorlu taşıtlar vergisi (MTV) bedeli: 1439,50TL
- Trafik Tescil ve ruhsat işlemleri resmi bedeli: 152.90TL
- Özel tüketim vergisi (ÖTV) – %110: 144.296TL
- Katma değer vergisi (KDV) – %18: 49,585TL
- Vergiler ve masraflar toplamı: 195,473TL
- Aracın ham fiyatı: 131,179TL
- Vergi ve masrafların aracın ham bedeline oranı: %149
- Vergi ve masrafların aracın anahtar teslimi bedelindeki oranı: %59,8 (Aracın %59.8’i yani 5’te 3’ü vergi)
%160 ÖTV – Mercedes S400d (2.0lt üstü ÖTV dilimi)
2.0lt motor hacmi üstünde oldukça fazla seçenek var ve 2.1lt’de olsa 6.0lt de olsa aynı ÖTV vergi oranı olan %160 uygulanıyor. Ancak biz bu konuda 2.9lt motor hacmine sahip olan ve sınıfında en çok satış adedine sahip Mercedes S400d modelini baz alacağız.
- Anahtar teslim fiyatı: 967.000TL
- 6 aylık Motorlu taşıtlar vergisi (MTV) bedeli: 3009,50TL
- Trafik Tescil ve ruhsat işlemleri resmi bedeli: 152.90TL
- Özel tüketim vergisi (ÖTV) – %160: 502,653TL
- Katma değer vergisi (KDV) – %18: 147,026TL
- Toplam vergiler ve masraflar toplamı: 652,842TL
- Aracın ham fiyatı: 314,158TL
- Vergi ve masrafların aracın ham bedeline oranı: % 208
- Vergi ve masrafların aracın anahtar teslimi bedelindeki oranı: %67,6 (Aracın 67,6%’si, yani 3’te 2si vergi)
Yukarıdaki hesaplamalardan da görüleceği gibi ülkemizde satılan en ucuz aracın ve dolayısı ile en düşük vergilere sahip olan otomobilin fiyatı %42 vergi ve harçlardan oluşuyorken, en pahalı araçta bu oran %68’e kadar çıkabiliyor.
Bu arada dikkat edilmesi gereken ancak gözden kaçan önemli bir nokta daha bulunuyor. 46.350TL’ye satılan Dacia Sandero ile yüksek satış adedine sahip en pahalı araçlardan bir tanesi olan 967.000TL’lik Mercedes S Serisi’nin en ucuz versiyonu arasında yaklaşık 21 kat fark bulunuyor. Diğer taraftan bu araçların Türkiye giriş fiyatları olan 26,8111TL ve 314.158TL arasında fark yaklaşık 12 kata düşüyor. Yani en yüksek ÖTV dilimi ve en düşük ÖTV dilimi arasında tam 9 katlık fark oluşturuyor diyebiliriz.
Sonuç olarak VW Grubu 1 adet VW aracından ortalama olarak 300Euro yani yaklaşık 1,300TL gelir elde edebilirken, Türkiye’de satılan belki de en ucuz otomobil olan Dacia Sandero’dan neredeyse 20.000TL gelir edilebiliyor. Üst düzey bir Mercedes’ten elde edilen gelir ise 653.000TL’ye yakın.
Not: Araç fiyatlarında liste fiyatları baz alınmıştır. Tespit edilen oranlarda +-%1-2 oranında sapmalar olabilir.
Not: Araç fiyatlarında liste fiyatları baz alınmıştır. Tespit edilen oranlarda +-%1-2 oranında sapmalar olabilir.