Toe in – Toe out nedir?

0
3404
toe açısı nedir
Toe açısı tıpkı kaster ve kamber açıları gibi arcın ön düzen aarları ile alakalıdı. Hatalı olmaları sonucu ise birçok farklı problemi beraberdinde getirir. Bir çok taşıtın yol ile teması tekerlekler ve dolayısı ile lastikler vasıtasıyla gerçekleşir. Tekerleklerin yanlış bir şekilde konumlanması ise lastiklerin düzensiz bir şekilde aşınmasına neden olur. Lastiklerin düzensiz aşınması ise yol tutuş problemlerini de işaret etmektedir. Bu nedenle tekerleklerin pozisyonu çok önemlidir ve 3 farklı ayar tipi mevcuttur. Bunlar Toe, Kamber ve Kaster ayarlarıdır. Bu ayarlardan ilk olarak “Toe” terimi üzerinde duracağız.
Toe ayarları İç ve Dış olarak iki tipe ayrılır. Terimleri daha iyi anlayabilmek için ise bu ifadenin ne olduğunu bilmek gerekebilir.

Toe nedir? 

İngilizce bir kelimedir ve Türkçe karşılığı “Ayak Parmakları” anlamına gelmektedir.  Ayrıca “in” iç “out” dış anlamına gelmektedir. Ayaklarımıza kuş bakışı baktığımız zaman topuğumuzun konumuna göre parmaklarımızın içe veya dışa doğru baktığını görebiliriz. Parmaklar içe doğru baktığı zaman “Toe in” yani “parmaklar içe” dışa doğru baktığı zaman ise “parmaklar dışa” ifadelerini kullanabiliriz. Sonuç olarak otomobil sektöründe kullanılan bu ifade tıpta da kullanılmaktadır ve derecesine göre ortopedik bozuklukları işaret eder. Aşağıdaki ayak parmağı örneği iki terimin aklımızda daha rahat kalmasını sağlayabilir.

Otomobil Lastikleri Üzerindeki İfadeler Ne Anlama Gelir?
 

Otomobillerde Toe In ve Toe Out neyi ifade eder? 

Tıptan verdiğimiz örnekten yola çıkarak bu durumu otomobillere uygulayalım. Araca üstten kuş bakışı olarak baktığımızı var sayarsak lastikler içe doğru dönükse “Toe in” dışa doğru dönükse “Toe out” durumu mevcuttur. Tam olarak ayaklarımızda verdiğimiz örnek gibi diyebiliriz. Daha teknik bir şekilde ifade etmek gerekirse; Aynı aks üzerinde bulunan lastiklerin ön kısımlarının her ikisinin de içe doğru birbirlerine dönük olması durumuna İç Toe (toe-in) denir. Dış Toe (toe-out) durumunda ise aynı aks üzerindeki lastiklerin ön kısımları dışa doğru ters tarafa bakmaktadır.

Neden Avrupa Lastik Etiketi’ne göre oto lastiği seçmek gerekiyor?
Solda Toe in, ortada Toe sıfır, sağda Toe out

Toe In – Toe Out nasıl ifade edilir? 

Toe miktarı açı ile ifade edilir. Kuş bakışı bakıldığı zaman aynı aksta bulunan lastiklerin ortasından birbirlerine paralel çekilen çizgiyi eksen olarak kabul edersek bu eksenden dışa veya içe doğru her türlü sapma toe açısını belirtir. İçeriye ve dışarıya doğru sapma ne kadar fazla ise toe açısı da o kadar fazladır. Toe In için “Pozitif” ve “İç” ifadeleri de kullanılabilirken Toe Out için “Negatif” ve “Dış” ifadeleri de kullanılabilir. Özel bir ayar veya uygulama söz konusu değilse iki tekerleğin birbirine paralel olması yani Toe değerinin “sıfır” olması en ideali ve sağlıklısıdır. Ancak bazı yarışlarda bu ayarlar viraj durumuna göre hassas bir şekilde içe veya dışa doğru ayarlanabilmektedir.
Toe in- Toe out

Toe açısı hatalı olursa ne olur?

 Toe açılarının hatalı olması sonucu;
  • Toe In durumunda lastik tabanı içten dışa doğru açılı bir şekilde düzensiz aşınır.
  • Toe-out durumunda ise lastik tabanları dıştan içe doğru düzensiz aşınır.
  • Gücün yere aktarılmasında sorun oluşur ve güç hissi azalır.
  • Yakıt tüketimi artar.
  • Yol tutuş problemleri gerçekleşir.
  • Süspansiyon zorlanır.
Akılda kalması açısından şöyle bir bağlantı da kurulabilir. Toe iç (in) ise lastiklerin dışı, Toe dış (out) ise lastiklerin içi aşınır. Yani Toe tipi ile aşınma ters yönde gerçekleşir. Sonuçta Toe açılarının yanlış olması araç için bir sorundur ve sonucu olarak da performans kayıpları ve tüketim artar.

Not: Toe açılarının düzeltilmesi işi Rot-Balans atölyelerinde yapılmaktadır.

Toe-In aşınması

 

Toe Out aşınması