Daha önce yayınladığımız bir video ve onun ilgili yazısında; ZF’nin ne olduğunu, tarihini ve ürünlerini sizlere detaylı bir şekilde anlatmıştık. Şimdi ise sıra; ZF’nin en büyük rakiplerinden Getrag markasında.
Getrag Nedir?
Her şey den önce Getrag’ın dişli ve şanzıman üreten bir Alman markası olduğunu belirtmekte fayda var. Getrag’ın ürettiği bazı şanzımanlar, aynen ZF’de olduğu gibi markanın adı ile anılır hale gelmiş ve adeta ürüne yapışmış. Böyle bir durum ancak ürünün gerçekten de başarılı olması ve çok yüksek adetlerde üretilmesi ile mümkün olabiliyor.
Hangi marka hangi markanın şanzımanını kullanıyor? analizimiz için tıklayınız…
Getrag Tarihi
Ezeli Alman rakibi ZF’nin 1910 yılında kurulmasının aksine Getrag’ın kuruluşu 1930’lu yılların ortalarına dayanıyor. Kurucu Hermann Hagenmeyer’in bir tren yolculuğu sırasında verdiği karar ile de Getrag’ın temelleri atılıyor.
Hermann Hagenmeyer, 21 yaşındayken bir muhasebe firmasında maaşlı çalışandır ve yapacağı bir seyahat öncesinde tren istasyonu Kafe’sinde bir toplantıdadır. Kendisinden, satılık olan bir firma konusunda çalıştığı muhasebe firmasının aracılık yapıp yapamayacağı sorulur. Satılık olan Pfeiffer Getriebe Werke firmasının mali belgelerini incelemek için alan Hagenmeyer, tren yolculuğu sırasında bu belgeleri inceler. Belgeler kendisine pek de inandırıcı gelmez ancak çok cesur bir karar alır. Şanzıman üreten Pfeiffer Getriebe Werke firmasını satın almayı kafasına koymuştur.
Kararını ailesi ile paylaşan Hagenmeyer’a bir tavsiye gelir ve FAG Rulmanları’nın kurucularından olan dayısı Georg Schafer ile konuşması tavsiye edilir. Dayısı, Hagenmeyer’a “Bu yaşta sen ve şanzımanlar” diyerek şaşkınlığını gösterir ancak aynı tepkiyi yeğeni tarafından “Sen ve rulmanlar” şeklinde görür.
Yeğeninin kararlı olduğun anlayan amca Schafer, Daimler-Benz’de üst düzey yönetici, yakın dostu Gottlieb Eichele’e fabrikayı görmesi için ricada bulunur. İsteğini yerine getiren Eichele, teftişini yapar ve fabrikada yer alan ekipmanın eski olduğunu, ayrıca fabrikanın pis ve farelerin de cirit attığını söyler.
Bu kadar olumsuz koşul ve görüşlere rağmen Hermann Hagenmeyer, fabrikayı satın alır ve 1935 yılında Almanya’nın Ludwigsburg şehrinde Getriebe und Zahnradfabrik Hermann Hagenmeyer GmbH & Cie KG yani GETRAG firmasını kurar. İleri görüşlülüğü, azmi ve çalışkanlığı sayesinde Getrag’ı dünyanın en önemli şanzıman markalarından bir tanesi haline getirmeyi de başarır.
İlk üretim ve 2.Dünya Savaşı dönemi
Fabrikanın faaliyete geçmesi ile beraber, ilk olarak 3 ileri motosiklet şanzımanları üretilmeye başlanır. 2.Dünya Savaşı’nın başlangıcı olan 1939 yılına kadar 4 ileri motosiklet şanzımanları da üretilirken, savaş ile birlikte Getrag, tamamen orduya çalışmaya başlar. Geniş çaplı dişli üretiminin yanında, savaş uçakları için komple pompa imalatı da yapılır.
Savaş sonrası
Savaş sonrasında Almanya’nın yenilgisi ile birlikte Müttefikler, Getrag fabrikalarına el koyarak kontrolü ele alır. 1945-1950 yıllar arasında bisiklet ve mutfak eşyası dişlileri ve ayrıca çakmak imalatı yapılır. 1950’lerin başından ortalarına kadar; bu sefer 3 tekerlekli, motosiklet bazlı araçlara 3 ve 4 ileri şanzımanlar üretilmektedir.
1955 yılında ise ilk kez bir otomobil için üretim yapılır. Diğer taraftan geri vitese sahip bir elektromanyetik şanzımana sahip Glas Goggomobil TS modeli, yine de tam olarak aklımızdaki gibi bir otomobil değildi. Ayrıca aynı yıllarda traktörler için de çeşitli dişli kutuları üretilmeye başlanmıştır.
1966 yılına kadar benzer üretimler devam etti ve gerçek bir otomobile en yakın araçta ilk kez bir Getrag şanzıman bu yılda kullanıldı. Ayrıca bu şanzıman, otomatikleştirilmiş bir 4 ileri manuel şanzımandı ve Glas 1700 modelinde yer aldı. 1967 yılında ise 3 ileri yarı otomatik şanzıman, Wankel motorlu NSU Ro80 modelinde kullanıldı.
Gerçek bir otomobilde kullanılan ilk manuel şanzıman
Getrag, otomobiller için ilk manuel şanzımanı 1968 yılında BMW için üretmeye başladı. BMW’nin 02 olarak adlandırılan serisinde yer alan 1600, 1802 ve 2002 modelleri için 4 ileri manuel şanzımanlar üretildi. Daha sonra 5 ileri şanzıman, ilk kez E21 kasa 3 Serisi için 80’li yıllarda üretildi.
Bir kısım en çarpıcıları manuel şanzımanları;
- 1980 – Getrag 245 – 5 ileri manuel şanzıman: BMW E21 3 Serisi
- 1987 – Getrag 275z ve 265 – Dog Leg (Ters Şanzıman) – BMW E30 M3 (265) ve 190E Cosworth (275z)
- 1990 – Getrag 560G – İlk 6 ileri manuel şanzıman – BMW 850i
- 1990 – Önden çekiş bazlı araçlar için ilk Getrag – Audi A4, A6, A8 Quattro, S4 ve RS4 ve VW Passat
- 1993 & 1999 – Getrag 233 – Toyota Supra (A80) Twin Turbo ve Nissan Skyline (R34) GT-R
Çift kavrama otomatik şanzıman (DCT) üretimine başlanması;
1935 yılından itibaren başlangıçta motosikletler ve 1968 yılından itibaren de otomobiller için manuel şanzımanlar üreten Getrag, günümüzde çift kavrama otomatik şanzımanların (DCT) en büyük üreticilerinden bir tanesi konumunda ve ilk çalışmalara da 1980 yılında başlanmıştı.
Ürettiği DCT şanzımanlar başta Ford ve Renault olmak üzere, Ferrari, BMW, Volvo ve Mitsubishi gibi markalar tarafından kullanıldı ve bazılarınca kullanılmaya devam ediliyor.
Bir kısım en çarpıcıları DCT şanzımanları;
- 2008 – Getrag 7DCL750 – İlk DCT şanzıman – Çeşitli Ferrari’lerde kullanıldı ve hala kullanılmaya devam ediliyor. Aynı şanzıman Mercedes AMG GT ve SLS, ayrıca Ford GT’de kullanılıyor.
- 2008 – Getrag 7DCI600 – BMW M modelleri
- 2008 – Getrag 6DCT450 – İlk geniş çaplı DCT üretimi – Ford Focus, Mondeo, Kuga, S-Max, Galaxy, Volvo S80 ve V60, Mitsubishi (6DCT470)
- 2010 – Getrag 6DCT250 – Renault Clio, Captur, Scenic, Megane, Twingo, Ford B-Max, Ecosport, Fiesta, Focus, Smart
- 2012 – Getrag 7DCT500
- 2015 – Getrag 7DCT300 – Benzinli Renault Megane ve diğer üst sınıflar, Yeni BMW 1 Serisi, BMW 2 Serisi Active ve Grand Tourer, BMW X1 ve X2, Mini modelleri
Son söz;
Başarısı her yıl arttıran Getrag, otomobiller için 1968 yılında ürettiği ilk manuel şanzımandan sonra kapasitesini ve ürün çeşitliliğini sürekli artırdı. 1970’lerin başından günümüze kadar başta BMW, Mercedes ve Opel gibi markaların 4, 5 ve 6 ileri manuel şanzımanları olmak üzere birçok markaya şanzıman üretmeyi başarmıştır. Tüm bunların yanında, Ford ve Çinli Liangling ile de ortak şirketleri yer almaktadır.
Bu arada Getrag firması 2015 yılında Kanada kökenli Magna şirketi tarafından satın alındı. Magna halen dünyanın en büyük şanzıman üreticisi olarak, Getrag’ın tecrübeleri ile manuel ve çift kavramalı otomatik şanzıman (DCT) üretimi faaliyetlerine başarılı bir şekilde devam ediyor.
Markanın logosu da, şirketin kuruluşundan itibaren adı ile devam etti. Ancak Magna’nın Getrag’ı satın alması sonrası Magna PT (Magna Powertrain) adı ile anılmaya başlandı ve Getrag adı da bir nevi maalesef silinip gitti.
