Üreticiler, günümüzde yeni olarak tanıttıkları bir otomobili genellikle orta yaş olarak adlandırılan dönemde yani 3-4 yıl sonra çeşitli şekillerde güncellemektedirler. Bu güncelleme birçok sefer teknik, görünüm ve donanım olarak gerçekleşse de kimi zaman çok kapsamlı, kimi zaman ise oldukça yüzeysel olabiliyor ve bu üçlünün hepsini veya bazılarını kapsayabiliyor. Yapılan bu işlem ise yabancı otomotiv basını tarafından Facelift veya LCI (Life Cycle Impulse) olarak adlandırılıyor. LCI genelde BMW Grubu araçları için kullanılırken, Facelift ifadesi diğer tüm markalar tarafından tercih ediliyor ve Türkçe karşılığı da “Yüz Gerdirme” olarak tercüme edilebilir. Hatta “Make Up” yani Makyaj ifadesi bile bazı kaynaklarca tercih edilebiliyor.
Durum dışarıda böyleyken ülkemizde ise “Makyaj” ifadesi bir süre önceye kadar otomotiv haber organları tarafından yaygın bir şekilde kullanılıyordu. Biz de bu kelimenin yapılan güncellemeyi en iyi şekilde ifade ettiğini düşünerek kullanmaya devam ediyoruz. Diğer taraftan özellikle son 2-3 yıldır ülkemizde satış yapan otomotiv firmaları, araç baştan aşağı yenilenerek yeni kasa ile de çıksa veya ufacık bir detayı bile değişse bahsi geçen model için “Yeni” ifadesini hiç çekinmeden kullanabiliyorlar. En son olarak çok az değişiklik barındıran BMW 4 Serisi için yapılan reklamlarda “Yeni” ifadesi kullanıldı ve bizi de şaşkınlığa uğrattı. Yapılan güncellemeyi ise aşağıda net bir şekilde görebilirsiniz. (Solda sözde “Yeni” 4 Serisi)
Bu modelin ne tekniğinde ne de genel görünümünde bir değişiklik olmadı ve değişen sadece ön aydınlatmaların iç tasarımı ile arka stopların iç tasarımı ve bazı küçük dokunuşlar denilebilir. Diğer taraftan bazı durumlarda yapılan bu güncelleme oldukça farklı bir şekilde gerçekleşiyor ve kapsamı oldukça geniş olabiliyor. Örneğin yakın zaman önce ülkemizde satılmaya başlanan makyajlı Ford Kuga, oldukça belirgin bir şekilde değişime uğramış ön tasarımı, arka tasarımı ve kokpiti ile öne çıkıyordu.
Bazı durumlarda ise makyaj operasyonu oldukça kapsamlı bir şekilde gerçekleşerek motor, şanzıman, tasarım ve kokpiti de dahil edecek şekilde genişleyebiliyor. Öyle ki aracı görenler rahat bir şekilde “Yeni” bile diyebiliyorlar. Ancak burada dikkat çeken nokta dış otomotiv basını buna da bir ifade bularak; örneğin “Heavily Facelifted” yani “Ağır bir şekilde yüz gerdirme” diyebiliyor. Ancak yine de “New” yani Yeni kelimesini kullanmaktan kaçınıyorlar. Açıkçası doğrusu da bu ve bir araç ne kadar ağır bir değişim gösterirse göstersin eğer kasa değişikliği yaşamıyorsa o araç bize göre öyle veya böyle makyajlanmıştır. Yeni denilebilmesi için üretici tarafından kasa kodunun farklı bir şekilde belirtilmesinin şart olduğunu düşünüyoruz. Kasa kodunun değişmesi, aracın yapısal olarak önemli değişimler geçirdiği anlamına da gelebilir.
Mesela bu konuda Subaru’nun yakın zamanda yenilediği XV modelini örnek olarak verelim. Model, dış görünüm olarak hissedilir değişiklikler barındırmasa da tekniğinde ciddi değişime uğradı. Aynı görünen motorun parçaları %80 oranında değişti, sahip olduğu platform daha farklı ve daha rijit bir yapıya sahip. Kokpiti ise baştan aşağı yenilendi. Ancak Ford Kuga’ya yapılan makyaj operasyonu sonunda yaşanan dış tasarım değişiminin yarısı bile bu araçta bulunmazken, yapısal değişikliği çok daha fazla ve kasa kodu da değişik. Bu da Subaru XV’yi net bir şekilde “Yeni” bir model yapıyor. (Solda yeni Subaru XV)
Ülkemizde ise durum çok ama çok farklı ve araçta en ufak bir makyaj operasyonu yapıldığı zaman piyasaya sanki araç tamamen yenilenmiş gibi bir algı peşinde koşuluyor ve ardından da reklamlarda “Yeni” ifadesi yapıştırılıyor. Açıkçası otomobilden orta ve iyi düzeyde anlayan kişiler durumun böyle olmadığını biliyor olsalar da, bilgisi az veya hiç olmayan tüketiciler gerçekten de yeni olduğunu düşünebiliyorlar. Bize göre bu durum etik değil ve “Yeni” kelimesinin bu şekilde kullanılması çok yanlış. Ayrıca bilinçsiz tüketiciyi de aldattığını düşünüyoruz. Umarız bu duruma yetkililer bir an önce önlem alırlar ve kullanılması gereken “Makyaj” veya muadili bir kelimeyi güncellenen modeller için zorunlu tutarlar.
