Lastikler araçların yer ile olan tek temas noktasıdır ve lastikler ne kadar sağlıklı ve iyi durumdaysa araçlar da özelliklerini o ölçüde gösterebilirler. Bir araç ne kadar iyi özelliklere sahip olursa olsun lastiğin durumu kadar iyi durumdadır bile demek mümkündür. İşte bu nedenle de gerek lastik üreticileri gerekse de otomobil üreticileri bu konuya özel bir önem veriyorlar ve yeni teknolojiler geliştiriyorlar.
Diğer taraftan otomobil lastikleri kauçuk kullanılarak üretiliyor ve lastikler ortam sıcaklığı ve sürüşün etkisi ile ısınarak özelliklerini kaybetmeye başlayabiliyor. Lastiklerin iyi yol tutabilmesi için belli bir sıcaklığa ulaşmaları gerekse de aşırı ısınmaları veya soğumaları istenmeyen bir durumdur. Aşırı ısınan lastiğin yol tutuş ve frenleme performansı ciddi anlamda azalabilir ve bunun sonucu olarak da hem araç istenilen performansı gösteremez hem de böyle bir durum kazaya neden olabilir. Ayrıca yüksek sıcaklık nedeniyle çok fazla yumuşayan lastiğin yuvarlanma direnci artar ve dolayısı ile yakıt tüketimi de yükselir. Aşırı soğuk lastikde de yol tutuş problemleri ile beraber konfor sorunları yaşanabilmektedir.
Bu doğrultuda en son olarak Mercedes markası, lastiklerin yazın çok ısınması ve deforma olmasını veya kışın soğuk nedeniyle sertleşmesini önlemek için patent bürosuna yeni bir teknolojinin başvurusunu gerçekleştirdi. Bu sistem aslında oldukça basit bir şekilde çalışıyor ve faydalı görünüyor.
Çalışma prensibi de şu şekilde gerçekleşiyor;
Aracın ön ve arkasında bulunan kanallar yağmur veya kar suyunu bir haznede topluyor. Lastiklerin sıcaklığı ölçen bir sensör ise çamurluk içlerinde veya jantın içinde bulunuyor. Bu sensör lastik belli bir sıcaklığa ulaşınca uyarı veriyor ve haznede birikmiş olan su, çok ince bir şekilde basınçlı olarak lastiklere püskürtülüyor. Bu sayede ısınmış olan lastikler soğuyor ve özelliklerini kaybetmiyor.
Diğer taraftan kış mevsiminde özellikle ilk hareket esnasında lastikler soğuk nedeniyle oldukça sert olabilmektedir. Kış lastiği bile olsa bir miktar yol aldıktan ve belli bir sıcaklığa geldikten sonra gerçek özelliklerini gösterebilmektedir. Bunu hızlandırmak için ise yukarıda bahsettiğimiz sistem aynen işlemeye devam ediyor. Ancak tek bir farkla. Sıcaklık sensörleri ortamın çok soğuk olduğunu tespit ediyor ve bu sefer haznede birikmiş olan suyu ısıtarak lastiklere ince ve basınçlı bir şekilde püskürtüyor. Bunun sonucu olarak da lastik üzerinde buzlanma var ise kısa bir süre içerisinde çözülüyor ve lastik de ısınmış oluyor. Lastiğin hızlı bir şekilde ısınması ise hem yol tutuşa arttırıyor hem de araç içerisindeki ses düzeyini düşürüyor.
Sistemin çalışmasını bir de adım adım anlatalım;
- Araç üzerindeki kanallar yağmur suyunu topluyor.
- Kanallarda toplanan su hazneye doluyor.
- Haznede biriken su dişli pompa vasıtasıyla sisteme basılıyor.
- Sıcaklık sensörü suyun ısıtılarak mı yoksa normal bir şekilde mi basılacağını tespit ediyor.
- Hava sıcaklığı düşükse su ısıtılıyor.
- Hava sıcaklığı yüksekse su ısıtılmıyor ve direkt gönderiliyor.
- Su ince ve basınçlı bir şekilde tekerleğe püskürtülüyor.
Yazın kışlık lastik kullanılabilir mi?
Görüldüğü gibi sistem basit sayılabilecek bir çalışma prensibine sahip. Ancak burada önemli olan lastiklerin ıslanmaması. Aksi takdirde aracın tüm dinamikleri bu nedenle değişebilir. Görüldüğü kadarıyla da oldukça ince ve basınçlı püskürtülen su lastiği ıslatmadan görevini başarılı bir şekilde yapabiliyor.. Bir diğer akılda takılı kalan ise yağışın az veya olmadığı zamanlarda su haznesinin nasıl dolacağı konusu. Büyük ihtimalle bu hazne el ile de doldurulabiliyor. Aksi takdirde sistem çok da işlevsel olmazdı diye düşünüyoruz.
Yol tutuş, fren, konfor, sessizlik ve lastik ömrü konularına büyük fayda sağlayabilecek olan bu sistem özellikle belli fiyatın üstündeki Mercedes modellerinde standart veya opsiyon olarak sunulabilir. Nispeten daha ekonomik olan A ve B gibi sınıflarda sunulmayacağını, C ve E Serisi gibi sınıflarda opsiyon ve S Serisi’nde de standart olarak sunulabileceğini düşünüyoruz.
Sistemin avantajlar ise şu şekilde özetlenebilir;
- Daha iyi ve güvenli yol tutuş
- Daha sessiz sürüş
- Daha konforlu sürüş
- Daha düşük yakıt tüketimi
- Daha uzun lastik ömrü
