Farklı offset değerine sahip jant kullanılırsa ne olur?

Yazar
Sekiz Silindir
-
0
26285
offset nedir
Offset kavramı şüphesiz jant konusunda en çok konuşulan terimlerden bir tanesidir. Ancak çok konuşulmasına rağmen bir çok kişi tarafından tam olarak ne olduğu bilinmez ve aslında başka ölçüler ile karıştırılır ve yanlış bir şekilde ifade edilmektedir. Yazımızda yanlış bilinen bu önemli kavramı izah etmeye çalışacağız.

Orjinal jant ile replika jant farkları nelerdir?

Jantta Offset nedir?

Janta yandan bakıldığı zaman tam ortasından geçen bir merkez çizgisi olduğunu varsayalım. Bu merkez çizgisinin jantın iç göbeğine olan mesafesi “Ofset” değeridir. Jant göbeği merkez eksenden dışa doğru mesafede ise pozitif ofset, jant göbeği tam eksen üzerinde ise sıfır ofset, jant göbeği eksenden içeri ise negatif ofset durumu gerçekleşir. Ofset değeri rakamsal olarak ne kadar küçükse jantın göbeği içe o kadar yakındır. Rakam ne kadar büyük ise jantın göbeği içe o kadar uzaktır. Piyasada satılan jantların tamamına yakını pozitif ofsete sahiptir.

 

Jantta offset değeri nasıl anlaşılır?

Her jantın ofset değeri jantın iç kısmında bulunan ve söz konusu jantın tüm ölçülerini belirten bir grup sayı ve harf grubu ile ifade edilmektedir. ET yada IS ifadeleri ile beraber rakam ile ifade edilen ve jantın iç kısmında belirtilen bu rakam genelde -50mm ile + 70mm değerleri arasında değişebilir. Bazı jantlarda ET veya IS şeklinde bir ifade bulunmaz ve sadece + veya – yanında rakam ile belirtilebilir. Piyasadaki bir çok otomobilde kullanılan ofset değeri +20 ile + 65 arasındadır.

Geniş lastik yakıt tüketimini ne kadar yükseltir?

Jant ofset değeri konusunda yapılan en büyük yanlışlardan bir tanesi bu değer yerine 7, 7.5….8, 8.5….diye devam eden jant genişliği (inch olarak) ölçüsünün ofset değeri olarak telaffuz edilmesidir. Bu değerin ofset ile kesinlikle bir alakası yoktur ancak jant genişledikçe dışarı doğru taşma meydana geldiği için ofsetin yaptığı etkiye benzer bir durum söz konusu olmaktadır. Sanıyoruz bu nedenle de ofset değeri ile karıştırılmaktadır.

Farklı offset değerine sahip jant kullanılırsa ne olur?

Aşağıda bulunan fotoğrafta aynı araca iki farklı jant uygulaması görülebilir. Bu jantlardan fabrika çıkışı orijinal olanı sol tarafta sonradan takılan ise sağ tarafta bulunuyor. Sol taraftaki jant 8 inch genişliğinde (8inch x 2.54 = 20.32cm) ve +47mm ofset değerine sahipken, sağdaki jant 8.5 inch genişliğinde (8.5inch x 2.54 = 21.59cm) ve +39mm ofset değerine sahip. İkinci jant hem daha geniş olması dolayısı ile hem de offset değeri orijinale göre daha düşük olması nedeniyle jantın dışarıya doğru yaklaştığı açık bir şekilde görülebilir. Şimdi ise elimizdeki değerlerden sağdaki jantın orijinal janta göre ne kadar dışarı çıktığını hesaplayalım.

  • İki jant arasındaki genişlik farkı

    • İlk jantın genişliği 8 inch yani 20.32cm’dir
    • İkinci jantın genişliği 8.5 inch yani 21.59cm’dir.
    • 21.59cm – 20.32cm = 1.27cm/2: 0.64cm yani ikinci jantın daha geniş olması kaynaklı olarak 6.4mm dışarı çıkmıştır. (1.27cm farkın yarısı içeriye yarısı da dışarıya doğru taşmaktadır. Bu nedenle yarısı dışarıya doğru taşma mesafesi olarak alınacaktır)

  • İki jant arasındaki offset farkı

    • İlk jant offset miktarı +47mm’dir. Yani jantın iç göbeği ile jantın merkezi arasındaki mesafe 47mm’dir.
    • İkinci jant offset miktarı +39mm’dir. Yani jantın iç göbeği ile jantın merkezi arasındaki mesafe 39mm’dir. Bu mesafe jant iç göbeğine daha yakın olduğu için jant dışarı doğru daha yakındır.
    • 47mm – 39mm = 8mm fark çıkmaktadır. Yani Offset değeri kaynaklı olarak jant 8mm dışarı çıkmıştır.
  • Jantın toplam olarak dışarı doğru taşma miktarı = 6.4mm (genişlik)  + 8mm (offset) = 14.4mm yani 1.44cm‘dir.
Yukarıda görüldüğü gibi genişlik arttırılıp offset değeri düşürüldüğü zaman jant dışarı doğru çıkmaktadır. Jantın offset değerinin gereksiz derecede düşürülüp jantın genişliğinin büyütülmesi dışarıya doğru aşırı çıkan lastiğim çamurluğa sürtmesine neden olabilir. Ayrıca çamurluklardan dışarı çıkan lastik hem çirkin bir görünüm sergiler ve sürtme sonucu gereksiz ve dengesiz aşınır hem de yağışlı havalarda lastiğin su ve çamur sıçratmasına neden olur. Bir diğer zararı ise dışarı aşırı şekilde çıkan  lastik rüzgar ile daha çok temas eder ve aracın aerodinamik özelliklerini bozar. Bunun sonucu olarak da aracın rüzgar sürtünme katsayısı (Cd) yükselir. Bu yükselme sonucu performans düşerken yakıt tüketimi artar. Ayrıca ses düzeyinin artmasına neden olabilir. Bu durumun tersi olup jant offset değeri aşırı yükseltilirse jantlar içeri doğru yaklaşır. Bu işlem bilinçsiz ve aşırı bir şekilde yapılırsa jant ve/veya lastikler süspansiyon sistemine sürtebilir. Bu da hem lastiğin hem de süspansiyon sisteminin zarar görmesine neden olabilir.

Offset ile ilgili olarak tüm bu örnek ve açıklamaları özetleyecek olursak;

  • ET ve IS değerleri offset miktarını ifade eder.
  • Offset değeri arttıkça jant dışarı değil içeri doğru yer değiştirir.
  • Offset değeri düştükçe jant içeri değil dışarı doğru yer değiştirir.
  • 8 offset 9 offset şeklindeki ifadeler yanlıştır. 7, 8 ve 9 gibi sayılar jantın genişliğini ifade eder.
  • Offsetin ve jant genişliğinin toleranslar dışında değiştirilmesi lastiğe, janta ve süspansiyona zarar verebilir.
  • Offset değeri mantıklı sınırlar içerisinde düşürülürse aracın 2 tekerleği arasındaki mesafe artacağı için yol tutuş özelliklerinde artma meydana gelebilir. Ancak bu işlemin çok bilinçli ve araca uygun şekilde profesyonelce yapılması gerekir.

İlgili HaberlerYazarın Diğer İçerikleri