Gürcistan’dan araba satın almak şüphesiz son zamanların en çok merak edilen konularından bir tanesi. Bilindiği üzere ülkemizde otomobillere uygulanan ciddi bir vergi söz konusu. Özellikle de 1600cc üzeri araçlar için, gerek satın alırken gerekse de yıllık olarak ciddi bir miktarda vergi ödemeniz gerekmekte. Hal böyle olunca birçok kişi vergisiz olarak otomobil almanın ve kullanmanın yollarını arıyor. Bu yöntemlerden bir tanesi ve şu sıralar en popüleri de şüphesiz Gürcistan’dan araba satın almak diyebiliriz. Biz de çok merak edilen bu konuyu araştırmalarımız sonunda sizlere izah etmeye çalışacağız. Takipçilerimizin eklemek istedikleri noktalar varsa mutlaka bekliyoruz.
Öncelikle Türkiye’ye araç getirtebileceğini söyleyen kişilerin, Gürcistan’da satılan araçlarını ve fiyatlarını inceleyelim.
Gürcistan araba fiyatları |
Tablomuzdaki fiyatlar Türkiye’ye araç getirebileceğini belirten kişilerin belirttiği fiyatlar. Biz bu araçların Gürcistan piyasasındaki fiyatlarını da merak ettik ve araştırdık. Gürcistan piyasasında emsal ikinci el araçların, yukarıdaki listedeki fiyatlarının yarısından biraz pahalıya listelendiğini gördük. Araya %10 civarında pazarlık payı da koyarsak araçların normalde yarı fiyatına satıldıklarını söyleyebiliriz. (www.autopapa.com ve www.myauto.ge sitelerinden ikinci el araç ilanlarına bakılabilir.)
Peki bu araçlar neden bu kadar ucuz?
Listemizdeki markalara biraz göz gezdirince büyük çoğunluğunun Alman markaları olduğunu görülebilir. Biz de bu tabloyu hazırlarken en fazla BMW ve Mercedes-Benz marka araçlarla, ondan sonra da Audi ve VW marka araçlarla karşılaştığımızı belirtmeden geçmeyelim. Bunun esas sebebi ise Almanya’nın dünyanın en büyük otomobil üreticilerinden biri olması altında yatıyor. Almanya’da kişi başı düşen gelirin de yüksekliği ile, ciddi bir otomobil satışı ve fiyat rekabeti var. Ayrıca ülkenin her tarafına yayılmış kimi yerlerinde hız sınırı olmayan otobanlar dolayısıyla yüksek kilometredeki araçlar sonucu ikinci el piyasasında otomobil fiyatları çok düşebiliyor. Yani yüksek vergiler nedeniyle ülkemizde 10-15 yaşındaki ikinci el araçlar 25.000-30.000TL ve üstü bedellerle tıpkı emlak gibi fiyatlanırken, Almanya’da otomobillerin ülkemizdeki cep telefonları gibi yıl ve kullanımla doğru orantılı olarak düşerek fiyatlandığını, 7-10 yıllık araçların artık eskidiğini ve tercih edilmediğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
Konumuza dönecek olursak; Almanya’da artık tercih edilmeyen, yaşı 7-10 yaş arasında 150.000km’yi geçmiş (belki de km’si düşürülmüş), uzun süreli yüksek devirli kullanım sonucu motoru yorulmuş, bakımlarının yapılıp yapılmadığı bilinemeyen bu araçlar Avrupa Birliği’nin gelir düzeyi daha düşük olan ülkelerine Almanya fiyatının yaklaşık iki katına satılıyor. Tahmin edersiniz ki bu ülkelerden biri de Gürcistan. Bu araçlar Gürcistan’ın ardından da üçüncü dünya ülkeleri diye tabir edilen, alım gücü daha da düşük ülkelere de tekrardan satılmakta.
Kısacası Gürcistan’daki araçların kaynağını ve neden bu kadar ucuz olduklarını öğrenmiş olduk. Şimdi Gürcistan’dan araç alıp Türkiye’de kullanıp, Gürcistan’a tekrar götürmeyi üç ana başlık halinde inceleyelim.
-
Gürcistan’dan Kendi Üzerinize Otomobil Almak
Gürcistan’dan üzerinize araç alabilmeniz için öncelikle Gürcistan’da oturma ve çalışma izninizin olması gerekmekte. Oturma ve çalışma iznini alabilmek için ya orada bir iş kurup istihdam sağlamanız ya da bir şirketin personeli olarak çalışmaya başlamanız ve bundan sonra da “Adalet Evi”ne gerekli kanıtlar ile başvurmanız lazım. Buna rağmen Gürcistan’daki galeriler parasını veren herkese aracı satma eğilimindeler. Yani aracı Türkiye’ye sokmayacak olsanız bile Gürcistan’da yasal olarak araç sahibi olamazsınız.
Ancak bir şekilde orada araç sahibi oldunuz ve aracı Türkiye’ye getirmek istiyorsunuz. Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre eğer 185 gün yurtdışında ikame eden bir Türk vatandaşı iseniz yanınızda kendi aracınızı getirebiliyor ve 2 yıl süresince kullanabiliyorsunuz. Buna da geçici ithalat denmekte çünkü iki yıl sonunda o aracı yurt dışına çıkartmanız gerekiyor. Sonuç olarak oturma ve çalışma izni ile 185 gün Gürcistan’da kalmışsanız, ne aracı alırken ne de Türkiye’ye sokarken mevcut yasalar itibariyle 2 yıl boyunca herhangi bir problem yaşamazsınız.
Ama öyle düşünüyoruz ki;
bu yazıyı okuyan çoğu kişinin aklında “Günü birlik Gürcistan’a gidip, “bir şekilde” aracı alıp ülke içine sokmak mümkün mü?”, diye bir soru oluşmuştur. Baştan uyarmakta fayda var, “bir şekilde” bu işi yaptığını iddia eden kişiler yasal olarak bu işi yapmıyorlar ve bu işe siz de ortak olduğunuz için resmi belgede sahtecilik, nitelikli dolandırıcılık, vergi kaçırmak suçlarından dava edilmeniz ve ceza almanız işten bile değil.
Aracın ruhsatını Gürcistan’da orada oturma ve çalışma izniniz olmadan yaptırmanın yolu olarak yazımızda “bir şekilde” ifadesini kullandık. Şimdi de bu konuyu açalım ve bunun için iki farklı yöntem kullanılıyor.
Birincisi; Gürcistan ile ülkemiz arasındaki anlaşmadan dolayı nüfus cüzdanınızla giriş çıkış yapabilmektesiniz. Aracı satın alacağınız yer bunu bildiği için size pasaportunuzu kendilerine vermenizi ve 185 gün içinde geri dönüp oturma ve çalışma iznine başvurmanızı isteyebilirler. Tabi bu durumda da Adalet Evine iş sözleşmeniz gibi oturduğunuzu ve çalışacağınızı kanıtlar nitelikte belgeler sunmanız gerekmekte.
İkincisi; Gürcistan’da 35.000 Dolar üzeri gayrimenkul satın alınması durumunda geçici oturma iznine sahip olabiliyorsunuz. Ancak 35.000 Doları kel alaka bir ülkeye bağlayıp, satın alınacak araçta 30.000-40.000TL avantaj sağlamaya çalışmak da bize pek mantıklı gelmiyor.
-
Otomobili Türkiye’ye Getirme
Araştırmalarımız sonucunda Türkiye’ye Gürcistan üzerinden yasa dışı bir şekilde vergisiz araç sokmanın bu kişiler tarafından kullanılagelen iki farklı yöntemi olduğunu öğrendik.
1. Vekalet Yöntemi
Oturma ve çalışma izniniz olmadan, Gürcistan’da bir aracı beğendiniz ve almaya karar verdiniz. Galeri size bu aracı direkt olarak satmayacaktır. Onun yerine galerinin önerdiği “güvenilir Gürcistan Vatandaşı’nın üzerine ruhsatı yapılacaktır. Gürcistan vatandaşı öncelikle bu iş için sizden kendi keyfine göre en az 1000 USD para isteyecektir. Parayı vermeniz durumunda notere gidilip gerekli devir işlemleri yapılacak ve adınıza bir vekalet kağıdı çıkartılacaktır. Tabi bu işlemler yapılırken bütün belgeler Gürcüce olacak ve 150-200 USD masraf çıkartacaktır ve bu esnada tüm yol, yemek gibi masrafları da sizin karşılamanız beklenecektir.
İşlemlerin sonunda elinizde parasını sizin verdiğiniz hiç tanımadığınız bir insanın sahibi olduğu bir otomobil ve elinizde Gürcüce bir vekalet belgesi olacaktır. Bu vekalet belgesinin Gürcistan dışında hiçbir geçerliliği olmadığını da belirtmek gerekir. Bundan sonraki iş ise Türkiye’ye araç ile giriş yapmaktır. Aracı Türkiye’ye sadece yasal sahibi yani ruhsat sahibi olan kişi sokabilmekte. Bu durumda aracı birlikte sınırdan geçirebilmeniz için anlaştığınız Gürcistan vatandaşı tarafından sizden para istenecektir. Bu paranın miktarı artık tamamıyla Gürcü araç sahibinin keyfine kalmıştır, çünkü başka birinin bu aracı sınırdan geçirmeye imkanı yoktur. 2.000 USD’de bu iş için verdiğinizi tahmin edip sınırda gümrüğe girdik diyelim.
Burada da;
harç, vergi gibi masraflar nedeniyle 1500 USD civarı bir harcamanız olacak. Tabi bu masraf araç yılı ve modeline göre değişkenlik gösterebilmekte. Bütün masrafları karşılayıp Türkiye’ye araç ile giriş yaptınız. Eğer aracın sahibi kişi aynı sınır kapısından araçsız olarak geri döner ise büyük cezalar ile karşılaşır. Bu yüzden o kişinin uçak ile geri dönmesi gerekir. Tabi bu noktada da uçak biletini sizin karşılamanız lazım. Uçak bileti sağlandıktan sonra ülkesine dönen vatandaş sınırda acil bir iş dolayısıyla geri döndüğünü ve arabasını Türkiye’de bırakması gerektiğini belirtecek. Bu durumda aracını ya gümrüğe bırakması ya da Türkiye’de olan 1. dereceden yakınına vekalet ile emanet etmesi gerekmekte. Ancak siz ne 1. dereceden yakınısınız ne de Türkiye’de geçerli bir vekaletname sahibisinizdir. Yani elinizde çalıntı bir araca eşdeğer bir aracınız var ve ilk çevirmede aracınız elinizden alınacak ve hakkınızda gerekli davalar açılacaktır. Aracı emniyet otoparkından çıkartmak için ise yasal sahibini Türkiye’ye getirtmeniz gerekecektir.
Ruhsat sahibine ulaşabilirseniz, tekrardan belirli bir meblağ karşılığı Türkiye’ye gelecek ve aracı otoparktan çıkartıp size geri verecektir. Tabi bu durumda araç sahibinin Türkiye’ye gelmek için isteyeceği paranın yanında Türkiye’ye gidiş geliş uçak bileti, otel masrafları ve günlük üzerinden hesaplanmış emniyet otoparkı ücretini sizin ödemeniz gerekmekte. Bir sonraki çevirmede de aynı olayları hatta daha ağırlarını da yaşayabilirsiniz.
2. Çift Ruhsat Yöntemi
Bu yöntemde ise Gürcistan’da araç satışı sırasında eski ruhsatın teslim edilme zorunluluğu olmamasından dolayı oluşan açık kullanılıyor. Tekrardan bir Gürcistan vatandaşına ihtiyacınız olacak ve bu kişi sizden bu iş için 1.000 USD civarında para isteyecek. Sonrasında araç size “bir şekilde” satılıyor ve ruhsatı üzerinize yapılıyor. Ardından galeri oturma izninizin olmaması dolayısıyla aracı size satamayacağını ve “güvenilir” Gürcistan vatandaşına satmak istediğini belirtecek. Satış işleminde ise eski ruhsatın “kaybolduğu” söylenecek. Böylelikle elinizde iptal damgası vurulmamış ve sizin adınıza olan bir ruhsat ve aracın bir Gürcü vatandaşa ait olduğunu gösteren daha güncel bir ruhsat bulunacak.
Aracı Türkiye’ye sokmak istiyorsunuz, ülkemizdeki yasalardan dolayı bunu yapamıyorsunuz ve aracı Türkiye’ye sadece ve sadece ruhsat sahibi sokabilir. Bu durumda ruhsat sahibi sizden tekrar para isteyebilir. Bu parayı vermeniz durumunda tıpkı bir önceki anlattığımız yöntemde olduğu gibi sınırdan birlikte geçecek, gerekli tüm gümrük vergilerini, harçlarını ödeyecek, aracı kişinizi en yakın hava limanından geri gönderecek ve tüm masraflarını karşılayacaksınız. Tabi bu yöntemde elinizde olmaması gereken bir ruhsat olduğu için o ruhsatı sınır kapısından “çaktırmadan” sokmanız gerekmekte. Tüm bunlardan sonra ilk çevirmede yakalanacak olan aracınızı kullanmaya başlayabilirsiniz. Tabi eğer ruhsat sahibi aracının çalıntı olarak bildirir ve sizi de şüpheli olarak gösterirse, araç çalma, kaçakçılık, evrakta sahtecilik gibi birçok farklı konuda yargılanabilirsiniz.
-
Gürcistan’a geri götürüp satma
Peki iki sene sonunda izniniz bittiği zaman aracı geriye nasıl göndereceksiniz?
Bunun için de tekrardan aracı olarak kullandığınız Gürcistan vatandaşını çağırmanız gerekmekte. Tabi tekrardan istediği kadar meblağı ona vermeniz de cabası. Tüm bunlara eliniz mahkum ve dünya kadar uçak ve otel masrafı ile tekrar Türkiye’ye getirdiğiniz ruhsat sahibi ile gümrüğe gitmeniz gerekiyor. Gümrükte ruhsat sahibine aracın Türkiye içinde iken nerede olduğunu soracaklar. Eğer araç gümrükte kalsa idi, iki yıllık gümrük otopark ücreti ödenip kurtulmak mümkündü ancak aracı kullandığınız için ruhsat sahibinden istenecek olan ya 1. dereceden yakına vekaletname olacaktır ya da özel bir otoparkın iki yıllık fişi. Haliyle elinizde ikisi de olmadığı için sizden cezaları ile birlikte ceza keseceklerdir ve bu da iki yıl için hesaplanacaktır. Tabi bu masrafı ödeyecek kişi de doğal olarak sizsiniz.
Gürcistan’a geri geldiğinizde ise önünüzde üç farklı seçenek olacak.
- Aracın plakasını değiştirip, devredip tekrardan aynı maceraları yaşamak
- Aracı yok pahasına satmak
- Aracı yok pahasına takaslayıp bir başka araç ile aynı maceraları yaşamak
Son olarak bazı önemli noktalara da değinmeden geçmeyelim,
- Yurt dışından getirdiğiniz aracınızın sigortasını fahiş fiyatlara yaptırmanız gerekecek
- Gürcistan’a geri götürdüğünüz zaman araç sizin üzerinize olmadığı için onların verdiği fiyatı kabul etmek durumda kalacaksınız ve aldığınız fiyatın 10’da 1’inden bile düşük olabilir.
- Hak iddia edebileceğiniz hiçbir belge olmadığı için husumet olması durumunda sizi polise bile şikayet edebilirler.
Sonuç olarak Gürcistan’dan araba satın almak;
Aslında bu konudaki Türkiye Cumhuriyeti Mevzuatı oldukça net ancak tabir-i caiz ise “Kapıdan atılanın bacadan girmesine” benzer bazı usulsüz yöntemler mevcut. Tabi bu yöntemler yasal değil ve oldukça da can sıkıcı sonuçları olabiliyor. Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının çok daha iyi araçlara binmeye hakkı var ve maalesef yüksek vergiler nedeniyle bu doğal hakkını kullanamıyor ancak “Lüks araçta en kolay yol” gibi algılanan Gürcistan’dan araba satın almak yukarıdaki nedenlerden dolayı oldukça maceralı bir iş olarak dikkat çekiyor. Bu nedenle yazının her satırını dikkatli bir şekilde okuyarak tercihinizi yapmanızı tavsiye ediyoruz.
Kaynaklar;
- Bu konudaki Gürcistan mevzuatı
- Bu konudaki Türkiye Cumhuriyeti mevzuatı