Antifriz ne demektir?
Bu konuya bir örnek vererek pekiştirelim;
![]() |
Antifiriz kutuları üzerindeki ifadeler |
Antifriz ne işe yarar?
![]() |
Motor soğutma sistemi parçaları |
Bu doğrultuda sıvının 4 temel amacı vardır. Bunlar;
Soğutma sıvısının belli sıcaklıklarda donmasını engellemek
Su ile karıştırılabilen Etilen Glikol’ün hangi oranda karıştırıldığında donma sıcaklığının ne kadar düştüğü aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
![]() |
Etilen Glikol- su karışımı donma sıcaklığı |
ECU, Chip Tuning ve Remapping nedir?
Soğutma sıvısının belli sıcaklıklarda kaynamasını engellemek
Eksik olarak kullanılan bir ifade olan Antifriz’in tek görevinin donmayı engellemek olmadığını belirtmiştik. Ana amaçlarından birisi de soğutma sıvısının kaynamasını engellemektir. Yani kısacası Antifriz içerisinde bulunan ve bir çeşit alkol olan Etilen Glikol bir yandan sıvının donma sıcaklığını düşürürken bir yandan da bu sıvının kaynama sıcaklığını yükseltir. Kısacası hem daha zor donan hem de zor kaynayan bir sıvıdır.Su ile karıştırılabilen Etilen Glikol’ün hangi oranda karıştırıldığında kaynama sıcaklığının ne kadar yükseldiği aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
![]() |
Etilen Glikol- su karışımı kaynama sıcaklığı |
Yukarıdaki tablodan da görülebileceği gibi su tek başına 100°C’de kaynarken Etilen Alkol eklenmiş soğutma sıvısı daha yüksek bir kaynama sıcaklığına sahiptir. Yukarıdaki tablodan görüleceği gibi %50 su %50 Etilen Glikol içeren bir soğutma sıvısı suya göre %7.2 oranında daha geç kaynamaktadır. Sadece su kullanılması durumunda ise 100°C’de kaynama olacağı için su buharlaşmaya başlar ve bu da soğutma fonksiyonunun azalması nedeniyle istenen bir durum değildir ve özellikle sıcak havalarda motorda hararete neden olabilir.
Soğutma sıvısının sirküle olduğu parçaların korozyona uğramasını engellemek
Yukarıdaki maddelerde görüldüğü gibi soğutma sıvısı Etilen Glikol ve sudan oluşan bir karışımdır. Su ise tek başına metaller için oldukça korozif (paslanma) bir maddedir ve bu nedenle de tek başına soğutma sisteminde kullanılması tavsiye edilmez. Su ile karıştırılan Etilen Glikol ve diğer katkılar ise motorun soğutma sisteminde bulunan metal aksamların korozyona uğramasını engelleyerek ekstradan koruma sağlar. Oldukça detaylı olan bu konuyu bir başka başlık altında daha sonra işleyeceğiz.Çap ve Strok nedir? Güce ve torka etkisi nasıldır?
Soğutma sisteminde içinden geçtiği hareketli parçaları yağlamak
Soğutma sıvısı motor soğutma sistemi içerisinde birçok farklı parça içerisinden geçer. Bunlardan sirkülasyon pompası soğutma sıvısını sistemde sirküle eder ve içerisinde hızlı bir şekilde dönen parçalar mevcuttur. Antifriz sıvısına parmakla dokunup ovuşturulduğu zaman yağ benzeri bir yapısı olduğu anlaşılabilir. İşte bu yağımsı yapı soğutma sistemindeki parçaların yağlanmasından da sorumludur. Tek başına su bu görevi kesinlikle göremez ve hem parçaların aşınmasına hem de yukarıda bahsettiğimiz gibi korozyona uğramalarına neden olur.
Soğutma sıvısında (Antifrizde) hangi oranda su kullanmak gereklidir?
Aslında bu sorunun cevabını yukarıdaki maddelerde çeşitli şekillerde verdik ancak hem biraz daha konuyu toparlayalım hem de örnekler ile pekiştirelim.
Soğutma sıvısı yani antifrizin esas olarak Etilen Glikol maddesi yani bir Alkol olduğunu gördük. Bu madde suyun donma sıcaklığını düşürdüğü gibi ayrıca kaynama sıcaklığını da yükseltiyor. Yani sadece su kullanılması durumunda 0°C’de donan ve 100°C’de kaynayan bir soğutma sıvımız varken bu madde %50 oranında su ile karıştırıldı zaman yaklaşık -37°C’de donan ve 107°C’de kaynayan bir soğutma sıvısı elde etmiş oluyoruz. Kısacası 100°C’lik bir donma-kaynama aralığımız varken 144°C’lik bir aralık elde ediyoruz. Bu da Etilen Glikol’ün ne kadar etkili bir madde olduğunu açık bir şekilde gösteriyor. Ancak burada şöyle de bir yaklaşımda bulunulabilir;
Rölanti nedir? Motor rölantide ne kadar yakıt tüketir?
Madem Etilen Glikol bu kadar iyi donma ve kaynama özelliklerine sahip su ile karıştırmadan kullansak daha iyi olmaz mı?
Bu sorunun cevabı kısaca “Hayır”dır. Etilen Glikol’ün bu kadar iyi özelliklere sahip olmasındaki sır su ile beraber kullanılabilmesinde yatmaktadır. Tek başına kullanıldığı zaman yaklaşık -13°C donma sıcaklığına ve 197°C kaynama sıcaklığına sahiptir. Yani su eklendiği zaman karışım donmaya karşı daha dirençli bir hale gelmektedir. Bu durumda akla ikinci bir soru gelebilir.
Antalya’da oturuyorum, Sıcaklık -12°C’ye bile düşmüyor. Ancak yazın çok sıcak, O zaman bu sıvıyı saf bir şekilde kullanabilir miyim?
Bu sorunun cevabı da kısaca “Hayır”dır. Bunun nedeni ise Etilen Glikol’ün özgül ağırlığında saklıdır. Suyun özkütlesi 1,00gr/cm3 iken Etilen Glikol’ün özkütlesi 1,11gr/cm3’dür. Kısacası Etilen Glikol suya göre %11 oranında daha yoğundur ve bu nedenle daha zor hareket eder ve akışkanlığı daha kötüdür. Bunun sonucu olarak da soğutma sistemi sirkülasyonunda yüke neden olduğu gibi su ile karıştırılmadığı zaman ısı transferi kabiliyeti de azalır. %50-%50 oranında su ile karıştırılmış bir soğutma sıvısı, saf soğutma sıvısına göre yaklaşık %35 daha iyi ısı transferi ve dolayısı ile daha iyi soğutma sağlar. Tüm bunların sonucunda akla bu sefer şöyle bir soru gelebilir.
Peki o zaman Erzurum’da bulunan bir kişi ile Antalya’da bulunan bir kişi soğutma sıvısını (antifriz) nasıl kullanmalı?
Bu sorunun tartışmasız ilk cevabı araç üreticisinin önerilerine uymaktır. Ne olursa olsun ezbere hareket etmemek gerekir. Ayrıca soğutma sıvısı üreticileri genellikle %70 oranından daha fazla oranda soğutma sıvısı (antifriz) kullanılmasını tavsiye etmemektedirler. Antalya gibi sıcak iklime sahip bir şehirde %70 oranına kadar çıkılabilir ancak bu sefer de öz kütlenin artması nedeniyle sistemde zorlanmaya neden olur ve ayrıca ısı transferi özellikleri azalabilir. Bu doğrultuda hem otomobil hem de antifriz üreticisi tarafından aksi belirtilmedikçe güvenli bir değer olduğuna inandığımız %60 oranında antifriz kullanılması hem suyun daha geç donmasını hem de daha geç kaynamasını güvenli bir şekilde sağlayabilir. Diğer taraftan antifriz üreticilerinin büyük bir çoğunluğunun %50 su %50 antifriz oranının tavsiye ettiklerini belirtmeden geçmeyelim.
ÖZET
- Antifriz eksik kullanılan bir kelimedir. Donma derecesini düşürdüğü gibi kaynama sıcaklığını da yükseltir.
- Su tek başına iyi bir soğutma sıvısı değildir. Tek başına kullanıldığı zaman soğutma özellikleri düşüktür ve özellikle sıcak havalarda hararete neden olabilir.
- Su tek başına kullanıldığı zaman soğutma sistemi iç aksamında korozyona neden olur.
- Su tek başına kullanıldığı zaman soğutma sistemi parçalarını aşındırabilir.
- Soğutma sıvısı (antifriz) tek başına kullanılırsa hem sistemi yorar hem de soğutma görevini %35 oranında eksik gerçekleştirir.
- Soğutma sıvısı, soğutma sisteminde bulunan parçaları yağladığı için ömrünü uzatır.
- Soğutma sıvısı suyun korozif özelliklerini azalttığı için soğutma sistemini korur.
Launch Control nedir? Ne işe yarar?
Not: Başta mavi, yeşil ve pembe olmak üzere çeşitli antifriz renkleri vardır. Ayrıca otomobil üreticileri de motorlarında kullandıkları alaşımlara göre farklı renkleri önerebilmektedir.