ÖTV indirimi Hybrid satışlarını ne kadar etkiler?

0
256
Hybrid yani hem elektrik motorunu hem de içten yanmalı motoru bünyesinde barındıran sistemler önemli miktarda yakıt tasarrufu sağlamaları ve performansları nedeniyle tüm dünyada önemli miktarda yaygınlaştı ve birçok ülke de bu tip araçlara özel vergi indirimi yapıyor. Gerek çevreyi daha az kirletmeleri gerekse de fosil yakıtlara daha az ihtiyaç duymaları nedeniyle devletler vatandaşlarının bu tip araçları almalarını teşvik etmek için benzer indirimleri uyguluyorlar. Ayrıca tam elektrikli araçlara bu gibi teşvikler çok daha yüksek oranlarda uygulandığı gibi bazı ülkelerde de elektrikli araç tercih edecek kişilere bırakın özel vergi uygulanmasını aracın fiyatından ekstra indirim bile yapılıyor.

Elektrikli ve Hybrid araçlarda ÖTV ve KDV ne kadar?

Gelişmiş ülkelerde araç fiyatından bile ekstra indirim varken ülkemizde bırakın araç fiyatından indirim yapmayı tam elektrikli araçlara bile motor gücüne göre %3-%7-%15 Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) uygulanıyor. Yani dünyada en pahalı elektrikli araçları biz kullanıyoruz bile denilebilir. Hal böyleyken bir de içten yanmalı motor barındıran hybrid sistemlere tabi ki ucuz vergilendirme beklenemezdi. Hybrid sistemlerde ÖTV hesaplanırken elektrik motoru olup olmadığına değil aracın üzerinden ne kadar hacimde bir içten yanmalı motor olduğuna bakılıyor. Yani normal otomobillerden farklı bir uygulama yok. Bu da otomatik olarak ÖTV’nin %45’den başlamasına neden oluyor.

Ancak ülkemizde satılmaya çalışılan en bilindik hybrid otomobil olan Toyota Prius’da 1.8lt hacminde bir benzin motoru bulunuyor ve bu nedenle de araca 1.6lt-2.0lt arasındaki %90 ÖTV dilimi uygulanıyor. Bu da fiyatın şişmesine ve Prius’un tercih edilmemesine neden oluyor. Bu yanlış vergi anlayışı sonucu olarak ise ne otomobil markaları ülkemize hybrid araçları getirmek istiyor ne de doğal olarak tüketici böyle bir talepte bulunuyor.

Uygulanan vergi dilimlerine daha detaylı bir şekilde bakalım;

Tam elektrikli araç ÖTV oranları;
  • Motor gücü 85 kW (116ps) ve aşağısı: %3
  • Motor gücü 86 kW(116ps) – 120 kW (163ps) arası: %7
  • Motor gücü 121 kW (164ps) ve üstü: %15
İçten yanmalı motora ve hybrid sisteme sahip araçlar için ÖTV oranları;
  • Motor hacmi 1.6lt altı: %45
  • Motor hacmi 1.6lt-2.0lt arası: %90
  • Motor hacmi 2.0lt üstü: %145
Bu arada araç ne tip bir motora sahip olursa olsun yukarıdaki ÖTV oranlarının üzerine bir de %18 KDV (Katma Değer Vergisi) uygulanıyor. Bu da fiyatın iyice artmasına neden oluyor.

Elektrikli ve Hybrid araçlar için ÖTV indirimi olacak mı?

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne son verilen kanun teklifi ile ÖTV ve KDV’deki yüksek uygulama değişecek gibi görünüyor. Bu doğrultuda hem tam elektrikli araçların hem de hybrid araçların vergilerinde düşüş öngörülüyor. Şu anda uygulanması muhtemel ÖTV ve KDV oranları ile ilgili herhangi bir detay bulunmuyor ancak bu konu o kadar konuşuldu ve tenkit edildi ki ciddi bir adım atmanın zamanı geldi diye düşünüyoruz. Zaten kamuoyu bu baskıyı uzun bir zamandır uyguluyor ve bu sefer sonuç vereceğini düşünüyoruz.

Yerli Otomobil Markası Mümkün mü?


Burada önemli olan göstermelik bir indirim değil de en azından mevcut oranların yaklaşık yarıya indirilmesi hayatı önem taşıyor. Mevcut oranlar üzerinden %3-%5 gibi olmasa da olur indirimleri tüketicileri hayal kırıklığına uğratacağı gibi sadece güldürecektir. Mevcut ÖTV oranlarında yapılacak olan yaklaşık %50’lik indirim ise dizel motorlu araçlara bağımlı hale gelmeye başlayan Türk tüketicisini Hybrid sistemlere kaydıracaktır.

Bizim hybrid ve elektrikli araçlardaki indirimli ÖTV oranı beklentimiz ve temennimiz ise;

Tam elektrikli araç ÖTV oranları;
  • Motor gücü 120 kW (163ps)’a kadar – %3
  • Motor gücü 121 kW (164ps) ve üstü: %7
İçten yanmalı motora ve hybrid sisteme sahip araçlar için ÖTV oranları;
  • Motor hacmi 1.6lt ve altı: %25 (normalde %45)
  • Motor hacmi 1.6lt-2.0lt arası: %55 (normalde %90)
  • Motor hacmi 2.0lt üstü: %145 – değişiklik beklemiyoruz, gerek de yok diye düşünüyoruz.
Bu arada araç ne tip bir motora sahip olursa olsun yukarıdaki ÖTV oranlarının üzerine bir de %18 KDV (Katma Değer Vergisi) uygulanıyor. Ancak bu indirimin bir parçası olarak KDV’de de bir indirim olur mu bilemiyoruz ancak geçmiş dönemlerde tekstil ve gıda gibi sektörlerde %10’luk indirim yapılarak oran %8’e düşürülmüştü. Ancak bize göre en uzak ihtimal KDV kaynaklı bir indirimin gerçekleşmesi.

Yerli aracın etkisi

ÖTV indirimi konusunun gündeme gelmesinin bir nedeninin de geçtiğimiz yıl konusu birkaç kez açılan yerli otomobilin hybrid sisteme sahip olacak olması da olabilir. Bu nedenle 2018 yılında tanıtılması muhtemel olan yerli araç öncesinde yapılan bir hazırlık ile de karşı karşıya olabiliriz. Ancak biz yerli araca sadece tüm hybrid araçları kapsayan bir ÖTV indirimi değil ayrıca yerli olması nedeniyle özel bir indirimin de uygulanacağını düşünüyoruz.

Yerli otomobilde durum nedir ve neden bu aracı üretmek zorundayız?

Sonuçta bu aracın gerçekten cazip olması gerekiyor. Aksi takdirde insanlar ilk başlarda milli duygularıyla akın ettikleri bu araçtan piyasadaki benzer rakiplerinin daha başarılı olabilme ihtimali nedeniyle soğuyabilirler ve satışlar da doğal olarak düşebilir.

Türkiye’de satılan hybrid araçlar hangileri?

Ülkemizde şu anda çok az elektrikli ve hybrid modelin satıldığını belirtmek istiyoruz. Bu doğal olarak yüksek vergilendirmenin ve özellikle elektrikli araçlar için olmazsa olmaz olan şarj istasyonlarının yaygın olmamasından kaynaklanıyor. İşte hybrid araçlar burada daha da büyük önem kazanıyor. Elektrik şarjı olmadan da direkt veya dolaylı olarak bünyesindeki içten yanmalı motor sayesinde yol alabilen hybrid sistemli otomobiller şarj istasyonu konusunda olan ihtiyacı bir nebze olsun hafifletebiliyor. Bu nedenle biz ÖTV indirimini tam elektrikli araçlardan daha çok hybrid araçlar için önemsiyoruz. İstasyonlar yaygınlaşırken elektrikli araçlara tam geçiş öncesi Hybrid araçlar mükemmel bir geçiş aracı olarak öne çıkıyor.


Elektrikli otomobil satışlarında dünyada ve ülkemizde durum ne?

Türkiye’de satılan Hybrid otomobiller;

  • Toyota Yaris – 1.5lt atmosferik-benzin + elektrik motoru: 62.150TL’den başlıyor
  • Toyota Prius – 1.8lt atmosferik-benzin + elektrik motoru: 60.000 Euro – Yaklaşık 200.000TL
  • Toyota C-HR – 1.8lt atmosferik-benzin + elektrik motoru: (Türkiye’de üretiliyor, yakında piyasaya çıkacak)
  • Toyota RAV4 – 2.5lt atmosferik-benzin + elektrik motoru: Yaklaşık 230.000TL
  • BMW i8  – 1.5lt turbo-benzin + elektrik motoru: Yaklaşık 600.000TL
  • BMW X5 40e – 2.0lt turbo-benzin + elektrik motoru – Yaklaşık 400.000TL
  • Volvo XC90 T8 – 2.0lt turbo-benzin + elektrik motoru – Yaklaşık 395.000TL
Türkiye’de satılan tam elektrikli otomobiller;
  • BMW i3 – 150.000TL’den başlıyor
  • Renault ZOE – 66.500TL + pil kira bedeli aylık ortalama 100Euro
  • Renault Twizy – 45.000TL (tek kişilik araç)
Görüleceği gibi elektrikli ve hybrid modellerin toplamı anca iki elin parmakları kadar. Ayrıca 2015 yılında toplamda 725.000 adetlik otomobil satışının yanında 120 adet elektrikli ve hybrid araç satışı olduğu düşünülürse tablonun vahimliği daha da fazla ortaya çıkıyor.

ÖTV indirimi olursa hangi Hybrid araçlar Türkiye’de talep görür?

Tam elektrikli araçların genelde yüksek ücrete sahip olduğu ve şarj imkanlarının da kısıtlı olduğu düşünülürse vergi indirim dahi olsa talepte çok büyük bir artış olmayacağını düşünüyoruz. Diğer taraftan hybrid araçlarda ciddi bir patlama yaşanabilir. Dizel motorlu araçların satışlarında ise orta vadede ciddi bir daralma gerçekleşebilir.

Tesla Model 3 fiyatı Türkiye’de ne kadar olabilir?

Bu doğrultuda ülkemize gelebilecek yeni modeller ise şu şekilde gerçekleşebilir;

  • VW Passat GTE –  1.4t turbo-benzin + elektrik motoru
  • VW Golf GTE –  1.4lt turbo-benzin + elektrik motoru
  • Opel Ampera – 1.4lt turbo-benzin + elektrik motoru
  • Audi A3 E-tron –  1.4lt turbo-benzin + elektrik motoru
  • Audi Q7 E-tron – 3.0lt turbo-dizel + elektrik motoru
  • BMW 330e– 2.0lt turbo-benzin + elektrik motoru
  • BMW i3 Hybrid – 0.65lt lt benzin + elektrik motoru
  • Ford Mondeo Hybrid – 2.0lt turbo-benzin + elektrik motoru
  • Hyundai Ioniq – 1.6t atmosferik-benzin + elektrik motoru
  • Mercedes C350e –  2.0lt turbo-benzin + elektrik motoru
Yukarıdaki modellerden özellikle VW ve Audi modelleri sahip oldukları düşük hacimli içten yanmalı motorlar sayesinde gerçekten de uygun fiyatlara sahip olabilir. Öyle ki bu modeller 1.4lt motor sayesinde mevcut sistem de bile 2.0lt dizel modellerden daha uygun fiyata sahip olacak gibi görünüyor. ÖTV indirim sonrasında ise fiyat aynı modelin 1.6lt dizel versiyonlarına bile yaklaşabilir.

Motor hacmi 1.6lt ve altındaki modeller için tahmin ettiğimiz yaklaşık %50 oranında daha düşük ÖTV gerçekleşir ve bu oran %25 olarak belirlenirse bize göre gerek 2.0lt gerekse de 1.6lt dizel araçların satışı önemli bir şekilde sarsılır. Bu durumu daha önceden yaptığımız bir analizde tespit etmiştik. VW Passat GTE Türkiye fiyat analizine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz. 


VW Passat GTE Hybrid Türkiye fiyatı ne kadar olabilir?

Ayrıca dizel motorların tüketim yanında en büyük avantajı olan tork değerleri hybrid modellerde daha da üst seviyelere çıkabiliyor. Verimli bir şekilde kullanılabilmeleri durumunda gerek tüketim, gerek performans gerekse de rafinelik anlamında hybrid araçların dizel araçlardan daha başarılı olduğunu düşünüyoruz. Zaten tüm dünyada da dizel motorlu otomobillerin sonunu hybrid sistemli otomobiller getirecek gibi görünüyor.

Hybrid Toyota CH-R ve RAV-4 için yapılan ÖTV indirimi belli oldu