Geçtiğimiz günlerde otomobillere uygulanan ÖTV oranları arttı ve özellikle premium markaların modellerinin tümü farklı oranlarda zamlandı. Her türlü vergiden arındırılmış ancak bayi karı dahil 40.000TL fiyata sahip 1.6lt ve altında motor hacmine sahip otomobillerde ise %45 ÖTV oranı değişmedi. Bu da halen yaklaşık 70.000TL’nin altındaki otomobillerde ÖTV kaynaklı bir zam olmayacağı anlamına geliyor.
Diğer taraftan Euro kurunda 1 ayda meydana gelen %7-%8 oranında artış henüz otomobil fiyatlarına yansımadı. Yani 70.000TL olan alt limit yakın bir zamanda 65.000TL olarak da karşımıza çıkabilir. Bu da ÖTV artışının Opel Corsa, VW Polo, Renault Clio, Peugeot 208, Citroen C3 gibi modellerin bulunduğu B Segmentini şimdilik etkilemeyeceği anlamına geliyor. Ayrıca 70.000TL’nin altında fiyata sahip düşük hacimli benzin motoru, manuel şanzıman, düşük ve orta donanıma sahip C Segmenti modellerin bir bölümü de yine ÖTV artışından etkilenmeyerek %45 oranı ile vergilendirilecek. D Segmentinden itibaren ise neredeyse tüm markalar ve modelleri %50’den başlayan ÖTV oranları ile vergilendirilecek. Diğer taraftan analizimiz konusu hangi motor hacminin hangi oranda ÖTV artışından etkilendiği ve bu doğrultuda da Audi markasının en çok satış yapan modellerini seçtik.
Audi’yi seçmemizin nedeni ise şu şekilde açıklanabilir;
- Premium marka olması nedeniyle ÖTV artışından en çok etkilenen markalardan birisi olması
- Ürün gamında ÖTV artışının etkilediği her türlü hacimde motorun bulunması
- B Segmenti de dahil neredeyse her sınıfta otomobil modeline sahip olması
ÖTV artışı öncesi ve sonrası Audi’nin en çok satış yapan modellerinin fiyatları aşağıdaki şekilde değişti; (Analiz ve sonucu Audi modellerinin değerlendirmesinden sonra devam etmektedir)
- Audi A1
- 1.0lt, 1.4lt, 1.6lt (Tüm donanımlar)
- Eski ÖTV: %45 – Yeni ÖTV: %50
- ÖTV artışının anahtar teslim fiyatına etkisi: %3,5
- Artış: 3.200TL
- Eski Fiyat: 92.000TL
- Yeni Fiyat: 95.220TL
- Audi A3
- 1.0lt, 1.4lt, 1.6lt (1.0lt tüm donanımlar, 1.4lt ve 1.6lt alt ve orta donanımlar)
- Eski ÖTV: %45 – Yeni ÖTV: %50
- ÖTV artışının anahtar teslim fiyatına etkisi: %3,5
- Artış: 3.250TL
- Eski Fiyat: 95.000TL
- Yeni Fiyat: 98.325TL
- 1.4lt, 1.6lt (Üst donanımlar)
- Eski ÖTV: %45 – Yeni ÖTV: %60
- ÖTV artışının anahtar teslim fiyatına etkisi: %11
- Artış: 12.000TL
- Eski Fiyat: 120.000TL
- Yeni Fiyat: 133.200TL
- Audi A4
- 1.4lt (Tüm donanımlar)
- Eski ÖTV: %45 – Yeni ÖTV: %60
- ÖTV artışının anahtar teslim fiyatına etkisi: %11
- Artış: 16.000TL
- Eski Fiyat: 151.000TL
- Yeni Fiyat: 167.000TL
- 2.0lt (Düşük ve orta donanım)
- Eski ÖTV: %90 – Yeni ÖTV: %100
- ÖTV artışının anahtar teslim fiyatına etkisi: %5,3
- Artış: 10.500TL
- Eski Fiyat: 201.000TL
- Yeni Fiyat: 211.500TL
- 2.0lt (Yüksek donanım)
- Eski ÖTV: %90 – Yeni ÖTV: %110
- ÖTV artışının anahtar teslim fiyatına etkisi: %11
- Artış: 24.000TL
- Eski Fiyat: 240.000TL
- Yeni Fiyat: 264.000TL
- Audi A6
- 2.0lt (Tüm donanımlar)
- Eski ÖTV: %90 – Yeni ÖTV: %110
- ÖTV artışının anahtar teslim fiyatına etkisi: %11
- Artış: 31.000TL
- Eski Fiyat: 280.000TL
- Yeni Fiyat: 311.000TL
- 3.0lt (Tüm donanımlar)
- Eski ÖTV: %145 – Yeni ÖTV: %160
- ÖTV artışının anahtar teslim fiyatına etkisi: %6,3
- Artış miktarı: 26.000TL
- Eski Fiyat: 405.000TL
- Yeni Fiyat: 431.000TL
Şimdi yukarıda detayını verdiğimiz ÖTV artışını ve fiyatları yorumlayalım;
Audi’nin artıştan en az etkilenen A1 (B Segmenti) ve A3 (C Segmenti) fiyatlarında %3,5 oranında yani en az 3.200TL artış olduğunu görüyoruz. Ancak bahsettiğimiz bu artış fiyatı baz model için geçerli ve donanım eklendikçe vergisiz fiyatı 70.000TL’yi geçmediği sürece 4.200TL’ye kadar çıkabilir. Yani 70.000TL vergisiz fiyata sahip 1.6lt ve altında motora sahip bir Audi A3 vergiler sonrası artık 124.000TL fiyata satılacak. ÖTV oranı %45 olarak uygulandığı zamanlarda ise bu değer 119.800TL’ydi.
Diğer taraftan en üst donanım 1.6lt dizel bir Audi tercih edilmek istenirse ve bayinin 70.000TL sınır değeri indirmediği varsayılırsa artış oranı %3.5’dan %11’e yükseliyor. Bunun sonucunda da yukarıda 70.000TL’nin hemen altındaki bir A3 için 4.200TL olarak tespit ettiğimiz fark karşımıza 12.000TL olarak çıkıyor. Yani yaklaşık 8.000TL fiyat farkı lüks donanım tercih edildiği için vergi olarak devlete ödeniyor.
Burada en dikkat çekici olan nokta yüksek donanıma sahip olan modellerin anahtar teslim fiyatlarının %11 olarak belirlenmiş olmasından anlaşılabilir. Özellikle yüksek donanımlı premium C Segmenti, yüksek donanımlı premium D Segmenti ve E Segmenti araçların fiyatları 1.4lt veya 2.0lt olsun ÖTV nedeniyle tam olarak %11 oranında zamlanmış. Bu da Audi modellerinden konuşacak olursak yüksek donanımlı A3, yüksek donanımlı A4 ve donanıma bakılmaksızın A6 modellerinin fiyatının %11 oranında artacağı anlamına geliyor.
Burada 2 ilginç durum daha bulunuyor;
- Bunlardan birincisi; D Segmentinde bulunan 2.0lt motorlu ancak giriş seviyesi yani düşük donanımlı Audi A4 modeline uygulanan ÖTV oranı aracın vergisiz 100.000TL sınırı altında olması nedeniyle %110 değil %100 olarak uygulanıyor. Bu da vergisiz 100.000TL’nin hemen altında %5.3 ve hemen üstünde %11 artış oluşmasına neden oluyor. Kısacası donanım nedeniyle 100.000TL eşiğinin aşılması durumunda araca 12.000TL vergi yükü geleceği anlamına geliyor.
- İkinci ilginç durum ise; E Segmentinde bulunan Audi A6 modelinde 2.0lt ve 3.0lt olarak 2 farklı motor seçeneği bulunuyor. 2.0lt seçeneğinin vergisiz fiyatı 100.000TL’yi geçtiği için artık %90 yerine %110 ÖTV ile vergilendiriliyor. Diğer taraftan 3.0lt motor hacmine sahip A6 modeli vergisiz fiyata bakılmaksızın %145 yerine %160 ÖTV ile vergilendiriliyor. Bu doğrultuda 2.0lt motorlu Audi A6’ya yapılan ÖTV zammı aracın anahtar teslim fiyatına %11 olarak yansırken 3.0lt motorlu Audi A6’ya yapılan ÖTV zammı aracın anahtar teslim fiyatına %6.3 olarak yansımış.. Yani aynı markanın aynı modelinin daha yüksek motor hacmine sahip versiyonuna daha az zam yapılmış.
SONUÇ
Özellikle son 5-6 yıldır oldukça iyi satış yapan Audi, BMW, Mercedes ve Volvo markalarının keyfi son ÖTV artışı ile fena halde kaçacak gibi görünüyor. Ayrıca VW ve Ford markaları da bu artışlardan premium markalar kadar olmasa da D Segmenti araçlarda etkilenebilir. Premium markaların en büyük satışları C, D ve E Segmenti araçlarda gerçekleşiyordu ve satılan modeller de genellikle üst donanıma sahip modellerdi. Motor hacmi fark etmeksizin yüksek donanımlı modellerin %11 oranında zamlanmış olması satışlarını ağırlıklı olarak bu tip otomobiller üzerinden yapan premium markaları ciddi oranda sarsabilir. Satışların çok etkilenmemesi ise distribütörlerin otomobil üreticilerden özel oranlar almasıyla ya da bayi karlarından kısmasıyla mümkün olacak gibi görünüyor. Her ikisi de olmaz ise düşük donanımlı premium otomobillerin sayısında artış gerçekleşebilir. Ayrıca BMW, Mercedes ve Volvo tarafından E Segmentinde uygulanmış olan ülkemize özel düşük hacimli motor uygulamasına Audi, A5 ve A6 modellerinde 1.4lt turbo-benzin 150ps motoru ile katılabilir. Mercedes yeni E Serisi’nde 1.6lt turbo-dizel 160ps gücünde Renault motorunu kullanmaya başlayabilir. BMW ise 1.6lt 170ps gücündeki motorunu yeni 5 Serisi’nde kullanmaya devam edebilir diye düşünüyoruz.
Burada en üzücü olan nokta ise 2.0lt ve üstündeki motor hacmine sahip araçlarda artış oranın çok daha düşük kalması gösterilebilir. Sonuçta bir otomobile 300.000TL’nin üstünde ödeme yapabilen bir kişi 15.000TL-20.000TL’lik artıştan neredeyse hiç etkilenmeyecektir. Böyle bir uygulama sonucu esas anlamda lüks ve premium olarak gördüğümüz 2.0lt’den yüksek 6 silindirli ve üstü motora sahip araçların çok daha yüksek bir oranda zamlanmasını beklerdik. Ayrıca 40.000TL gibi bir alt seviye belirlenmiş olması yeni ÖTV kapsamını ciddi oranda genişletti. Keşke bu eşik daha yüksek bir noktada belirlenip elde edilmek istenen vergi geliri gerçek anlamdaki lüks araçlardan çıkarılsaydı diye düşünmeden kendimizi alamıyoruz.
Not: Yeni ÖTV oranları ile ilgili farklı marka ve modelleri kapsayan analizlerimize önümüzdeki günlerde devam edeceğiz.