Geçtiğimiz günlerde yaptığımız bir analizde yeni BMW 5 Serisi’nde 1.5lt 3 silindir turbo-benzin 170ps ve turbo-dizel 150ps motorların kullanılma ihtimali olduğunu belirtmiştik ancak sosyal medya üzerinden takipçilerimiz bu duruma o kadar tepki gösterdiler ve sıralı 6 silindirli BMW motoruyla karşılaştırdılar ki biz de bu doğrultuda halen 520i modelinde kullanılmakta olan 1.6lt 4 silindirli turbo benzin motor ile benzer güç ve torka sahip 1995 5.25i’de bulunan motoru ve araçların teknik özelliklerini karşılaştırmak istedik.
Bu doğrultuda inceleyeceğimiz BMW modelleri ve motorları şu şekilde;
M50B25-TU (VANOS) motora sahip 1995 model E34 5.25i
N20B16 motora sahip 2016 model F10 5.20i
Bu modelleri ve motorları neden seçtiğimize gelecek olursak;
Aşağıdaki tabloda da görüleceği gibi bu modellerin ürettikleri güç ve tork değerleri ile performans verileri birbirlerinden çok da farklı değil. Bu sayede daha önceden atmosferik motor kullanan bir modelin günümüzde aynı güç ve torku ne tip turbo motorlarda sağladığını görebileceğiz. Ayrıca bu sayede tüketim ve performans değerlerini karşılaştırma şansımız da olacak.
İlk olarak motorların genel yapısına bakalım;
Dikkat edilecek olursa 1993 yılında üretimi başlayan ve BMW’nin en iyi bilinen motorlarından birisi olan M50B250 motoru ve N20B16 motor DOHC yani üstten çift egzantrik miline ve silindir başına 4 supaba sahip. Ayrıca tümünde de BMW’nin değişken supap zamanlaması olan VANOS sistemi bulunuyor. Kısacası karşımızda 1 tanesi atmosferik 1 tanesi de turbo olan benzer yapıya sahip motorlar var.
Ancak atmosferik motorlar sıralı 6 silindire sahipken turbo motor sıralı 4 silindirli. Ayrıca atmosferik motor 2.5lt hacme sahipken turbo motor 1.6lt hacme sahip. Bu da aynı yapıya sahip motorların turbo eklenmesiyle hacim küçültme ve silindir azaltmaya yani Down-sizing operasyonuna uğradığını gösteriyor. Ancak temel olarak motor yapıları aynı ve bu da bize başarılı bir karşılaştırma olanağı sunuyor. Ayrıca 1995 modeli manuel şanzıman olarak seçtik çünkü 2016 modellerde 8 ileri olarak kullanılan otomatik şanzıman oldukça düşük güç kayıpları ile çalışıyor. Ancak 1995 model 5.25i modelinin otomatik şanzımanı 4 ileri ve güç kayıpları yeni tiplere göre daha yüksek ve bize şeffaf bir karşılaştırma sunamayabilirdi. Bu nedenle de başarılı özelliklere sahip 5 ileri manuel şanzımanı seçtik.
Şimdi her iki motorun teknik verilerine göz atalım;
1.6lt motorlu BMW 5.20i modeli sadece ülkemize özel üretiliyor ve her ne kadar Peugeot ile ortak tasarlanan 3.20i ED modelinde bulunan motor ile aynı güç ve tork verilerine sahip gibi görünse de aslında tamamen farklı bir motor. Ülkemizde de bir dönem satılmış olan 2.0lt 520i modeliyle 1.6lt 520i modelinin motor aileleri aynı. 2.0lt 5.20i modelinde bulunan motorun kodu ise N20B20. N20B16 1.6lt 5.20i motoru N20B20 2.0lt motorun kısa stroklu bir versiyonu olmasıyla öne çıkıyor. Yani 3.20i ve 5.20i motorlarının bir alakası bulunmuyor ve N20B16 safkan bir BMW motoru olmasıyla öne çıkıyor.
1993 yılında tasarlanan M50B25 ile 2013 yılında tasarlanan N20B16 motorları arasında tam olarak 20 yıl var. 2.5lt hacim 1.6lt’ye düşerken silindir sayısında da 2 adet azalma mevcut. Motor ciddi anlamda küçülmüş ancak turbo besleme ile desteklenmesi sayesinde tork değeri biraz daha yüksek ve çok daha düşük bir devirde elde edilebiliyor. Güç ise daha düşük ancak burada dikkat edilmesi gereken şey motorların sıkıştırma oranı. M50B25 motorun sıkıştırma oranı 10.5:1 ve N20B16 motorun sıkıştırma oranı da 9.0:1. Yani N20B16 motor daha yüksek sıkıştırma oranına sahip olsa rahatlıkla 200ps güç ve 300nm tork üretme potansiyeline sahip.
Performans değerlerine bakıldığında ise 1995 model 525i modelinin 2016 1.6lt 520i modelinden 0.1 saniye daha iyi hızlandığı ve 4km/saat daha yüksek hıza çıktığı görülüyor ancak 2016 520i 1995 525i’den %10 daha ağır. Aynı ağırlıkta olsalar 5.20i modeli 525i modelinden daha iyi hızlanarak daha yüksek hıza çıkma potansiyeline sahip. Güç/ağırlık oranına bakıldığı zaman zaten bu durum açık bir şekilde belli oluyor. 5.25i, 125ps/ton ile 5.20i’nin 101ps/ton oranından %20 daha iyi bir orana sahip olmasına rağmen hemen hemen aynı performansa sahip. Yani güç/ağırlık oranına bakılacak olsa 520i çok daha hantal bile denilebilir ancak turbo sayesinde elde edilen daha yüksek torkun çok daha düşük bir devirde elde ediliyor olması 520i’nin beygir gücü eksiğini kapatıyor diyebiliriz. Bu arada konumuza ilham veren 1.5lt 3 silindir motora sahip olma ihtimali bulunan yeni BMW 5 Serisi’nin karbon kullanımı sayesinde mevcut modelden 100kg daha hafif olacağını belirtmekte fayda görüyoruz.
Ancak burada her iki aracın arasında 20 yıl teknoloji farkı olduğunu da dikkate almak gerekir. Böyle bir farkta sadece motor değil, şanzıman, diferansiyel hatta yataklar bile rol oynayabilir ve bu nedenle de yere aktarılan güç ve torkta hissedilir kayıplar meydana gelebilir. Tüm bu değerlerden görüldüğü gibi 1.6lt motorlu 5.20i diye küçümsenen araç aslında 20 yıl öncesinin yüksek performanslı sayılabilecek efsane modeli ile hemen hemen aynı performansa sahip. Ayrıca ortalama tüketim değeri de %33 oranında daha düşük. Kısacası turbo besleme sayesinde daha düşük maliyetli, benzer performansa sahip ancak daha az yakıt tüketen daha verimli bir motordan söz ediyoruz.
Kağıt üstündeki teknik verileri değerlendirdik, şimdi içimizden geçenleri söyleyelim;
Yukarıdaki değerlendirmeden de görüleceği gibi cılız ve daha güçsüz bir motora sahip olmasına ayrıca daha da ağır olmasına rağmen 2016 520i, 1995 5.25i modeli ile oldukça yakın bir performansa sahip. Ancak her şey tabi ki kağıt üstünde olduğu gibi gerçekleşmiyor. Bir motor ne kadar iyi performans gösterirse göstersin geçmişe damga vurmuş M50B25 gibi bir motoru kolay kolay unutturamıyor. Zaten unutturması da imkansız. Üretildiği dönemde de hayranlık uyandırmış olan bu motorun hala çok ciddi fanatikleri bulunuyor ve eminiz ki ne verirseniz verin ikna edemeyeceğiniz sahipleri de vardır. Ayrıca çıkardığı muhteşem motor ve egzoz sesleri de bu satırları yazarken bile aklımızdan çıkmıyor desek yeridir. Kısacası N20B16 motorlu 5.20i aynı performansı verebilir, daha konforlu ve sessiz bir araç olabilir ama hiçbir zaman M50B25 motorlu 5.25i’nin ruhuna sahip olamaz diye düşünüyoruz.
Ancak düşük hacimli turbo motorlardan kaçış yok ve sonuçta BMW’de basit bir tanımla kar etmesi gereken bir ticarethane. Bu yönde rakipleri ile mücadele edebilmek için gerekirse 1.6lt 4 silindir veya 1.5lt 3 silindir değil 1.0lt 3 silindir motoru bile 5 Serisi gibi iri bir modelde aracı taşıdığı sürece kullanmaktan çekinmeyecektir. Bize göre BMW 5 Serisi’ne ne kadar küçük bir motor koyarsa koysun ülkemizdeki adaletsiz vergilendirme nedeniyle her şekilde tercih edilecektir. Zaten 5.20i modelinin başarılı satış rakamları da bunu açık bir şekilde gösteriyor. Bu hamleler mutlaka markanın ruhundan bir şeyler götürüyor ancak hangi marka artık aynı stratejiyi uygulamıyor ki? Atmosferik motorların en büyük savunucularından olan Ferrari bile artık hacimden kısarak turboyu motorlarına entegre ediyor ve down-sizing uygulamalarına son hız devam ediyor. Ayrıca BMW’nin en büyük rakipleri Audi ve Mercedes’de de durum çok farklı değil. Mercedes’in bırakın düşük hacimli motor kullanmayı düşük hacimli dizellerini Renault’dan temin ettiği bilinen bir gerçek. Bu nedenle kızmak yerine duruma alışmak daha mantıklı görünüyor.
Oldukça sık tartışılan dayanıklılık konularına gelecek olursak; Atmosferik motor kullanmış birçok kişi turbo motorların dayanıksız olduğundan bahseder. Bu düşünceye tam olarak katılmıyoruz ve turbo motorların düzgün bir şekilde kullanılması durumunda markaya göre değişmek kaydıyla hiç de küçümsenmeyecek derecede dayanıklı olduğunu düşünüyoruz. Atmosferik motorlar mutlaka eşit şartlar altında daha fazla yol kat edebilir ancak günümüzde aynı otomobili 10 yıl boyunca kullanan ve yüzbinlerce kilometre yapan kişi sayısı da geçmiş dönemlere göre çok daha az. Sıfır kilometre araç satın alan birçok kişi aracını genellikle 100.000km’ye gelmeden satıyor ve yenisi ile değiştiriyor. Zaten küreselleşme ve kapitalizmin tavan yaptığı şu günlerde istenen tam olarak bu ve gelişmeler de bu yönde olacaktır.
Mercedes Renault benzin motorlarını da kullanıyor mu sorusu birçok takipçimiz tarafından bize soruluyor. BMW ve Mercedes'in bazı Fransız PSA ve Renault motorlarını ne şekilde...