Otomobil sınıfları, günümüzde model çeşitliliğinin artmasıyla çok farklı çeşitliliğe kavuştu. Doğal olarak bu durum kafa karışıklığına da neden oluyor. Hangi modelin hangi modelin rakibi olduğunu anlamak otomobiller hakkında çok fazla bilgisi olmayan insanlar için bazen oldukça karmaşık olabiliyor.
Öyle görünüyor ki otomobil üreticileri tüketicileri cezbedebilmek için daha çok değişik kasa tiplerini zamanla karşımıza çıkaracaklar. Bunun sonucu olarak da otomobil sınıfları daha da artacaktır. Sınıflandırmanın akıllarda daha iyi kalabilmesi için biz de mevcut tüm kasa tiplerinin nasıl sınıflandırıldığını farklı yönlerden inceleyeceğiz. Ancak çok fazla farklı marka ve model olduğu için eksikler olabilir.
İlk olarak 1908 yılında tanıtılan Ford T Model her ne kadar ilk üretilen otomobil olmasa da bir çok yönüyle otomobil tarihine yön vermiştir. Bunlardan en önemlisi seri üretim tekniği ile üretilen ilk otomobil olmasıdır. Öyle ki bu üretim tekniğine Fordizm ismi verilmiştir. Fordizm sayesinde yüksek miktarlarda üretim yapılabilmiş ve üretim işçiliklerinde düşüşler kaydedilmiştir. Bu düşüşlerin de fiyatlara yansımasıyla otomobiller lüks olmaktan çıkıp ciddi satış rakamları yakalamıştır.
Ayrıca bu akım otomobil kasa tiplerinde çeşitliliğin artmasını da sağlamıştır. Ford T Model’in Sedan, Coupe, Convertible, Pikap gibi birçok kasa tipi, 1908-1927 yılları arasında dünyada çok farklı yerlerde 16.5 milyon adet üretilmiştir ve bu sayede dünya çapında üretilen ilk otomobil modeli olmuştur.
Ancak kasa çeşitliliğinin artması tüketicilerin karışıklık yaşamasına da neden oldu. Aralarında küçük boyut ve tarz farklılıkları olsa bile modeller farklı amaçlarla kullanılabiliyordu. Bu nedenle de farklı kategorilere ayırmak gerekliydi. Bu kategorizasyon işinin belli bir tarihi bulunmuyor ancak model çeşitliliği arttıkça otomobil uzmanlarının önerileriyle yeni isimler ortaya çıkmış oldu. Bu tip bir sınıflandırmaya ilişkin yakın tarihimizdeki en iyi örnek “Crossover” sınıfıdır.
Crossover ismi ise CUV yani Crossover Utility Vehicle kısaltmasından geliyor. Crossover kelimesi “karşıya geçmek” demektir. Crossover araçların yükseltilmiş olması ve araziye de uygun olması nedeniyle mi bu şekilde bir isim verildiği tam olarak belli değildir. Ancak SUV modeller ile farklı olan yapısı ve tüketicilerin isim karmaşası yaşaması nedeniyle 2008 yılında CNN-Money tarafından bir yayında ilk kez “Crossover” ifadesi bir pazarlama terimi olarak kullanılmıştır ve o şekilde literatüre yerleşmiştir.
Otomobiller neye göre sınıflandırılıyor?
Otomobiller temel olarak A.B.D ve Avrupa eksenli olarak farklı şekillerde sınıflandırılıyor. Ancak iki sınıflandırma sisteminde çakışan ve farklı sınıfta adlandırılan kasa tipleri olabiliyor. Bu A.B.D’deki büyüklük anlayışı ile Avrupa’daki büyüklük anlayışı farklı olduğu için gerçekleşiyor. Diğer taraftan A.B.D ve Avrupa sınıflandırmaları bile kendi içlerinde farklı şekilde ayrışabilmektedir.
Ayrıca bazı ülkeler tamamen kendi şartlarına göre sınıflandırma belirleyebiliyorlar. Yani dünyanın her yerinde bu işin birbirine birebir uyan bir strandardı bulunmuyor. Zaten kavram kargaşasının da esas nedeni bu olarak göze çarpıyor. Ülkemiz açısından genelde kasanın şekline ve kapı adedine göre sınıflandırma yapılsa genellikle Avrupa’da olduğu şekilde bir sınıflandırma mevcut.
Otomobil sınıfları nelerdir?
Tüm bu açıklamalardan sonra hem dünyada hem de ülkemizdeki sınıflandırmaları dikkate alarak kendi açımızdan durumu yorumlayacağız. Daha kolay ve anlaşılır olduğunu düşündüğümüz için büyük harfler ile ifade edilen Avrupa Sınıflandırma Sistemini baz alarak bu harflerin araç büyüklüğünü ifade ettiğini varsayacağız. Belirtilen otomobil modellerinden bazıları ülkemizde satılmayabilir ayrıca eksik modeller de olabilir.
İki farklı alternatif
Bize göre Pikap, MPV, SUV ve CUV (Crossover) sınıfları kendi içlerinde ayrı bir şekilde değil de kasa büyüklüklerine göre A, B, C, D, E ve F segmentleri içerisinde yer almalıdır. Bu nedenle bizim düşüncemizde yer alan alternatifli listeyi kırmızı renkler ile görebilirsiniz. Ayrıca listenin devamında bu kasa tipleri kendi adları ile ayrı bir segment olarak siyah yazılı olarak devam etmektedir. Ayrıca ana kasa tipleri aşağıdaki şekildedir
3 veya 5 kapı kısa – Hatchback
4 kapı – Sedan
2 kapı – Coupe
2 kapı üstü açık – Cabriolet
5 kapı uzun – Station Wagon
Çok Amaçlı Taşıt – MPV – Multi Purpose Vehicle
Spor Hizmet Aracı – SUV – Sport Utility Vehicle
CUV – Crossover Utility Vehicle
A Segmenti (Mini, Şehir(City) , Mikro)
Hatchback
Fiat 500, Opel Adam, VW Up, Kia Picanto, Hyundai i10
B Segmenti (Sub-Kompakt)
Hatchback
Audi A1, Opel Corsa, Ford Fiesta, VW Polo, Honda Jazz, Renault Clio, Peugeot 208, Citroen C3, Kia Rio, Seat Ibiza, Hyundai i20
Sedan
Renault Symbol, Honda City, Peugeot 301, Citroen C-Elysee, Kia Rio Sedan, Hyundai Accent Blue
Alman Opel markası 1988 yılında markanın sevilen modellerinden birisi olan ve D segmentinde yer alan Ascona yerine radikal bir şekilde isim değişikliği yaparak Vectra...